door Jose Maria Laveda Inhoud: Introductie Welke Distributie Heb je? Hulp Omgeving Netwerken en het Internet

Ik heb Linux ge�nstalleerd, wat nu?

Kort:

Dit artikel is een introductie voor nieuwe gebruikers tot sommige van de onderwerpen waarmee hij/zij geconfronteerd zal worden na de installatie van Linux. We zijn niet van plan hier een techisch verhaal over te schrijven en ook niet een "bijbel" over LINUX. Ons doel is om je van enkele basis-principes en termen, die je vanaf nu zult horen en welke je misschien zult moeten gebruiken om jezelf begrijpbaar te maken, te voorzien.

Introductie

Hier even een pause om U te verwelkomen bij Linux. U mag zich vereerd voelen ...   ;)

We beginnen op het moment de je het voor elkaar hebt gekregen om zelf Linux te installeren. Of met behulp van een vriend die bij je is gekomen met een CD in zijn zak om daarna je computer in te pikken en te stoppen bij wat kleurrijke schermen (uitsluitend blauwe) en die zonder jouw tussenkomst heeft gevraagd naar enkele system-wachtwoorden. Hierna heeft hij de computer opgestart en heb je een boodschap gezien die er ongeveer zo uitzag:

Welcome to Linux xx.xx.xx
host login: _

En toen vertelde hij je "Je hebt het geinstalleerd", om je vervolgens wat commando's te leren en je te leren hoe je je systeem moet afsluiten. Toen rende hij weer weg en liet je alleen met je problemen. 

Misschien was het eerste wat je opviel over Linux om te horen dat het "gratis" is. De waarheid is dat er wel een copyright zit op de broncode maar dat Linux is ondergebracht onder een licentie die kopiëren, verdelen en het gebruiken zonder kosten toestaat. Toch zitten er nog wat ingewikkeldere kantjes aan die we voor het ogenblik niet hoeven te bespreken. Deze licentie wordt "GNU General Public License" genoemd en wordt gebruikt voor veel software die je zult zien in de Linux- en UNIX-wereld.  In feite, misschien heb je al GNU bash of GNU Emacs gebruikt. Of GNU gcc etc... Er zijn vergelijkbare licenties zoals MIT (Massachussets Institute of Technology) en BSD (Berkeley university Software Design) welke je in het algemeen dezelfde vrije toegang tot de broncode toestaat (Zij hebben echter enkele serieuze beperkingen op het gebruik dat je kunt maken van de software). 

Maar hey!, hier ontstaan ook veel misverstanden. Je zal regelmatig het argument horen dat "LINUX NIET ONDERSTEUND WORDT..." waarop gereageerd wordt dat er wel bedrijven zijn die ondersteuning geven voor eender welk technisch probleem dat je kunt hebben met LINUX. Ook zijn er nog ontelbare manieren om hulp te krijgen voor elk Linux probleem. 

Je zult ook horen dat het goed is voor studenten, op universiteiten, mensen zonder geld, computerfreaks, fanatieke computer-wetenschappers; en andere 'rassen', maar niet interresant voor de gewone gebruiker. Als antwoord hierop zou ik willen vermelden wie er allemaal van Linux gebruikt maken: de NASA, privé-organisaties, sommige administraties, internet providers, laboratoria, miljoenen gewone gebruikers plus uitgevers, ziekenhuizen, ... en zo verder.  Het mag duidelijk zijn dat dit niet allemaal past in het stereotype van computer-kenner of fanatiekeling.   

Welke Distributie Heb je?

Ik ben niet van plan om er één aan te raden of te zeggen welke beter is (of slechter). Na een tijdje te hebben rondgehangen in de Linux-wereld zul je genoeg commentaar horen over deze of gene distributie.  Verwar de versie van het besturingssysteem (Kernel versie) niet met het nummer van je distributie, ook al zul je wel begrepen worden als je zegt: Debian 1.2.xx, Red Hat 4.x, Slackware 3.0, etc. (Dit verwijst naar de distributie, niet naar de kernel).  

Hulp

• Documentatie, Documentatie en Documentatie. Met je distibutie heb je er vele megabytes van geïnstalleerd die bedoeld zijn om je uit de problemen te helpen. Enkele voorbeelden: 
• Man pages.

Als je typt man gevolgt door de naam van een commando zal de "manual page" voor dat commando verschijnen. Aan de andere kant, als je niet zeker bent van het commando wat je nodig hebt probeer dan om apropos te gebruiken of whatis gevolgd door een kernwoord of een onderwerp; dan zul je een lijst van man pagina's zien waar zo'n kernwoord naar verwijst.
• Documentatie bij programma's

Alle programma's die bij Linux horen hebben bergen README, INSTALL files en manuals in verschillende tekstformaten. Meestal staan ze in directories zoals /usr/doc en zo.  Het find commando zal je hierbij helpen. Sommige distributies hebben al gekozen voor HTML voor dit soort taken (hierbij vind ik het een groot nadeel dat je zonder goed geconfigureerde grafische omgeving niets kan lezen ;(
• Distributie handboeken.

Sommige distributies komen met een installatie- en configuratie-handboek speciaal bedoeld voor de bijhorende distributie maar ook met enkele algemene onderwerpen.
• HOWTO's en FAQ's.

Het meest bekende antwoord dat je op een vraag zult krijgen in nieuwsgroepen is "kijk eens in de HOWTO" (wat trouwens hetzelfde is als "RTFP - vert.). HOWTOs zijn files die een bekend onderwerp beschrijven op een zeer gedetaileerde wijze. Voorbeelden zijn de Kernel-HOWTO, PPP-HOWTO, ISP-HOWTO...
• Er zijn meer dan genoeg boeken over alles dat je ooit zou willen weten over UNIX en die je misschien kunnen helpen met je problemen. Zulke boeken bestaan er natuurlijk ook meer en meer voor Linux.
• Er zijn op het internet boeken verkrijgbaar die je kunt krijgen voor dezelfde prijs als Linux en die ondergebracht zijn onder dezelfde licensie: de GPL. Dat project wordt het Linux Documentation Project genoemd en de hoofdpagina pagina van dat project is:
http://metalab.unc.edu/LDP
• "Linux Gazzette" is een online magazine waar je zeer interresante artikelen kan vinden over Linux, (ze zijn onze 'concurenten', maar we zullen je hun adres geven voor in het geval je een kijkje wilt nemen: 
http://www.linuxgazette.com 
• "LinuxFocus" .... (Je bent het aan het lezen!). 
• "Linux Journal" heeft de eer om de eerste publicatie ooit te zijn die exclusief opgedragen was aan LINUX. Het is een maandelijke uitgave en je kan meer te weten komen bij:
http://www.linuxjournal.com
• "Linux World"is precies hetzelfde maar is in dit geval een Britse publicatie:
http://www.linuxworld.com 
• Mailing lists gewijd aan vele aspecten van Linux kunnen gevonden worden door een help boodschap naar [email protected] te sturen. Je krijgt dan een kleine lijst van Linux mailing lists die betrekking hebben op je problemen. 
• Er zijn vele forums die Linux bespreken op het USENET. Hun namen staan staan voor zich. Ik zal je slechts aanraden om een kijkje te nemen in de comp.os.linux.* hiërarchie.
• IRC is een van de andere plekken waar je mensen kunt ontmoeten, als voorbeeld kun je irc.linpeople.org proberen waar er vrijwel zeker channels voor Linux zijn. In het Spaans is er bijvoorbeeld een zeer levendig kanaal op irc.arrakis.es
• Alles in het Spaans: Hier laat ik je links en initiatieven in het Spaans over Linux zien.  Hier kun je mensen vinden die in Quevedo's taal praten over alles wat je misschien nodig hebt, het dialect moet niet langer een probleem vor je zijn. Ook zijn er plekken waar je informatie kunt vinden over enkele mailing list waarop je je kan abonneren als je ooit mensen wilt ontmoeten, wilt bijleren en mensen wilt helpen die meer aan het dwalen zijn dan jijzelf:
http://slug.ctv.es http://www.infor.lucas.es/lucas http://www.insflug.nova.es
• Als je FIDONET-achtig aangelegd bent, is er een gebied gewijd aan Linux, R34.LINUX , dat zeer goed is. 

Omgeving

Het X Windows System (XFree; de implementatie die je gaat gebruiken met Linux of gewoon X11 of X) zal je toestaan om veel belangrijke programma's uit te voeren. Kun je het je voorstellen om WordPerfect te gebruiken op je scherm? Het is allemaal realiteit, ook voor software die je moet betalen. Maar er zijn tonnen kilobytes gewijd aan aplicaties in deze prachtige omgeving (zowel publiek domein als betalende software) waar je van kan genieten.

Als je het systeem al geconfigureerd hebt, dan is er geen probleem.  Maar als je niet zo gelukkig bent, laat je dan niet afschrikken ook al zie je boodschappen die waarschuwen over de van het fout instellen van de grafische omgeving.

Met behulp van de juiste documenten en wat hulp, zul je de omgeving met gemak configureren. De meest recente distributies hebben een lijst van hardware waaruit je simpelweg kan kiezen om je systeem te configureren.

Je zult er notie van moeten nemen dat dat wat je eigenlijk gaat configureren de Server is, zodat je woorden zal horen als CLIENT/SERVER, window manager, etc. Ik zal enkel zeggen dat X Windows is ontwikkeld met de Client/Server filosofie in gedachten, waarbij je in het algemeen software hebt die je hardware bestuurt en requests (messages) ontvangt van clients (dat zijn de programma's die je zult gebruiken) om displays, knoppen, scrollbalken, menu's, etc. te tekenen.
 

Netwerken en het Internet

Normaal gesproken heb je toegang tot het Internet door middel van een provider (ISP vanaf nu, van Internet Service Provider) die je een dynamisch IP-nummer toekent wanneer je ernaar verbindt. Met een Hayes compatibel modem en je Linux heb je alles wat je nodig hebt. Met het chat programma om de AT commando's die nodig zijn te sturen en met het PPP commando sta je voor open deuren. (Onthoud dat dit protocol twee delen heeft: Eén in de kernel en de andere buiten de kernel. Ik zeg dit zodat je niet paranoia word als je de software-bestanden configureert terwijl je de kernel niet correct gecompileerd hebt. Als je hier géén last van hebt ben je vast en zeker de eerste ;)

Linux begint zo bekend te raken dat de meeste ISP's al instructies hebben over hoe Linux- gebruikers kunnen verbinden met hun netwerk (en als je ISP dit niet doet, eis het dan!).

Als je op het net zit heb je in elk Linux systeem mail programma's (pine, elm, mailx, ...), nieuws lezers en browsers (Netscape, Mosaic, Arena, Lynx...) tot je beschikking. Plus alle belangrijke Un*x commando's zoals: ftp, telnet, ping...

Dit brengt ons aan het einde van deze mini-introductie tot het besturingssysteem waarover je zoveel gehoord hebt.  Ongtwijfeld ben je nu klaar om zelf met je Linux systeem te gaan werken. Mijn doel is geweest om je voorbij die angst te helpen die we allemaal hebben voor iets nieuws. LINUX IS MAKKELIJK, het heeft slechts wat geduld en bergen verbeelding nodig. Met een beetje moeite kunnen we al ons werk gedaan krijgen met gratis (Open Source) software.

Noot van de Auteur: De snuggere lezer zal wel willen snappen dat het niet zo gemakkelijk is om alle beschikbare bronnen over Linux in één enkel artikel te gieten. Ik bied op voorhand mijn excuses aan.  BEDANKT VOOR UW BEGRIP!

• Lees Enkele Tips.
• Raadpleeg de Tips-HOWTO.

2000-04-11, generated by lfparser version 1.4