[LinuxFocus-icon]
<--  | Ev  | Eri�imd�zeni  | ��indekiler  | Arama
Duyumlar | Belgelikler | Ba�lant�lar | LF Nedir
Bu makalenin farkl� dillerde bulundu�u adresler: English  Castellano  Deutsch  Francais  Nederlands  Turkce  

[Photo of the Author]
Josef Schwarz
<josef.schwarz[/at/]fh-sbg.ac.at>

Yazar hakk�nda:

Josef Schwarz, Avusturya'n�n Salzburg �niversitesi Uygulamal� Bilimler ve Teknolojisi Haberle�me M�hendisli�i b�l�m�nde okumaktad�r. Temmuz'da �ngilterdeki BTExact Technologies in Ipswich'de Overlay Networks konusunda staja ba�layacakt�r.



T�rk�e'ye �eviri:
Erdal Mutlu <erdal(at)linuxfocus.org>

��erik:

 

Kitap inceleme: Mastering Red Hat Linux 9

[Illustration]

�zet:

Bu yaz� Jang, Michael (2003) taraf�ndan yaz�lm�� "Mastering Red Hat Linux 9" kitab�n�n bir incelemesidir. Kitap, ister sunucular isterse masa�st� kullan�mda olsun, RedHat i�letim sisteminde bilinmesi gereken her�eyi i�ermektedir.

_________________ _________________ _________________

 

�lk bak��ta

Kitap, 976 sayfal�k ve yakla��k 2 kilo a��rl���nda Linux bilgisinin ka��t olarak kar��l���d�r. Benim k�t�phanemde olduk�a etkileyici g�z�kmektedir. Yazar anlat�m�nda, Linux'a yeni ba�layanlar ile sistem y�neticilerini ayn� anda hedef almaktad�r. Ba�lang��ta, �zellikle ilk b�l�mlerde, basit ve temel konular� bile uzun uzun ve ayr�nt�l� olarak anlat�ld���n� g�r�nce, bunun iyi bir yakla��m oldu�undan emin de�ildim.
Kitapla birlikte iki CD'lik RedHat 9 s�r�m� gelmektedir. Ancak CD'ler t�m paketleri i�ermemektedir.  

Genel bir bak�� ve yap�land�rma


1. K�s�m - Red Hat Linux'un y�klenmesi
1. B�l�m - Red Hat Linux'a giri�
2. B�l�m - Donan�m�n�z�n haz�rlanmas�
3. B�l�m - Linux'un y�klenmesi
4. B�l�m - Linux'un bilgisayar a�lar� �zerinden y�klenmesi
5. B�l�m - Kickstart kullanarak Linux'un y�klenmesi

2. K�s�m - Linux Temelleri
6. B�l�m - Buyruk sat�r�ndan ba�lamak
7. B�l�m - Dosya sistemine giri�
8. B�l�m - Kabuk ortam�n� kendinize g�re yap�land�r�lmas�

3. K�s�m - Temel Linux sistem y�netimi
9. B�l�m - Kullan�c�lar� ve kullan�c� gruplar�n� g�venli olarak y�netilmesi
10. B�l�m - RPM ile paket y�netimi
11. B�l�m - Sistem a��l�� s�recinin yap�land�r�lmas� ve sorunlar�n giderilmesi
12. B�l�m - �ekirde�in g�ncellenmesi ve yeniden derlenmesi
13. B�l�m - Y�netsel ipu�lar�
14. B�l�m - Sistem yede�inin al�nmas�

4. K�s�m - X Pencere Sistemi y�netimi
15. B�l�m - X sunucu ve istemci y�netimi
16. B�l�m - GNOME
17. B�l�m - KDE
18. B�l�m - KGR (Kullan�c� Grafik Aray�z�) uygulamalar�
19. B�l�m - Red Hat grafik aray�zleri

5. K�s�m - Temel Linux a� bilgisi
20. B�l�m - TCP/IP temelleri
21. B�l�m - Yerel a�'da Linux'un y�netilmesi
22. B�l�m - Linux a�'�n�n g�venli�inin sa�lanmas�

6. K�s�m - Linux a� servisleri
23. B�l�m - Uzaktan eri�im ve xinetd servisleri
24. B�l�m - DNS ve DHCP
25. B�l�m - CUPS ve LPD ile yaz�c�dan ��kt� al�nmas�
26. B�l�m - E-Posta servisleri

7. K�s�m - Linux dosya payla��m servisleri
27. B�l�m - FTP istemci ve sunucular�
28. B�l�m - Linux payla��m servisleri: NFS ve NIS
29. B�l�m - Samba'n�n kendinize g�re yap�land�r�lmas�
30. B�l�m - Sanaldoku servisleri

Ek - Linux buyruklar� kayna��
��erik  

�nemli notlar

Genel olarak kitapta her�ey olduk�a ayr�nt�l� olarak anlat�lm�� ve a��klanm��t�r. S�kl�kla bir yap�land�rma dosyas�ndaki her sat�r ve her se�enek belirtilmi� ve a��klanm��t�r. Buna Linux'un y�klenmesi ve �ekirde�in derlenmesi b�l�mlerindeki belkide gere�inden fazla say�daki ekran g�r�nt�leri de dahildir.
�lk b�l�mde benim dikkatimi �eken, y�kleme s�ras�nda olu�abilecek hatalar� giderme konusu olmu�tur. S�zgelimi, �e�itli sistem mesajlar�n� farkl� ekranda g�r�lebilmesi veya �etele dosyalar�na yaz�lmas� gibi bilgiler �ok faydal� olmu�tur. Kitapta, NFS, FTP ve HTTP �zerinden Linux'un y�klenmesi ve g�ncellenmesi konusuna ayr�nt�l� olarak yer verilmi�tir. Metin ekran�ndan olan y�kleme, a� �zerinde y�kleme b�l�m�nde anlat�lm��t�r.
Genelde anlat�lanlar a��k ve anla��l�rd�r. Buyruklar genellikle tek sayfada yer almaktad�r ve birbirlerine olan at�flar, notlar arac�l�yla yap�lm��t�r.

Sistem y�netimi ile ilgili b�l�mler, kullan�c� hesaplar�ndan (/etc/skel, /etc/login.defs) ba�layarak, DNS ve sendmail yap�land�r�mlar�na kadar olduk�a kapsaml� bir �ekilde ele al�nm��t�r. Kitapta sadece FTP, HTTP, Mail, Samba, DHCP gibi sunucular�n y�klenmesi ve yap�land�rmas� de�il, bunlar�n istemci programlar� metin veya grafik ortam�nda olmak �zere birlikte anlat�lm��t�r. Bir �eyin birden fazla yolla yap�labiliyor oldu�unun kitapta anlat�l�yor olmas� bence harika. Ara�lar i�in olan grafik aray�zler oldu�u gibi, buyruk sat�r� se�enekleri �zerinde de durulmu�tur. Bir b�l�mde RedHat'teki ara�lar anlat�lm��, ba�ka bir b�l�mde ise, kabuk ortam�n� ki�isel gereksinimleriniz do�rultusunda nas�l ayarlanabilece�i g�sterilmi�tir.

xconfig hakk�nda bu kadar a��klaman�n ve ekran g�r�nt�s�n�n yer ald��� bir Linux kitab�nda, �ekirdek g�ncellenmesi hakk�nda bir b�l�m�n olmas� �artt�r.
�lgi alan�m bilgisayar a�lar� oldu�undan, CIDR konusunun kitapta yer verilmi� olmas� beni iyi y�nde �a��rtt�.

RedHat hakk�nda olan kitapta GNOME ile KDE'nin ayn� titizlikle anlat�lm�� olmas� beni �ok �a��rtt�. Buna neden olarak, yazar�n bir KDE kullan�c�s� olmas� g�sterebilir. GNOME ve KDE hakk�ndaki b�l�mler yakla��k olarak 50 sayfa tutmaktad�r. Denetim merkezi program�n�n yan�s�ra �okluortam gibi KDE ve GNOME uygulamalar� ayr�nt�l� olarak anlat�lm��t�r. Benim i�in KDE denetim merkezi uygulamas�n�n s�zgelimi /proc dosya sistemine bir aray�z olu�turmaktan ba�ka bir �ey olmad���n� ��renmek ilgin� olmu�tur.
Daha �ok ilk b�l�mlerde olmak �zere yazar, hangi �irketlerin Linux'a ge�i� yapt��� ve Masa�st� pazar�n�n gidi�at� gibi, Linux'un gidi�at� hakk�nda g�ncel bilgiler vermektedir.
Y�kleme CD'lerini denetlemek i�in mediacheck ve md5sum uygulamalar�n�n varl��� da ilgimi �eken �eylerden birisi olmu�tur.
Kitab�n sanaldoku y�resinde sunulan bonus b�l�mler yarar sa�lamadan �te, pazarlama politikas�ndan ba�ka bir �ey dolmad��� d���ncesindeyim.  

Geli�meye a��k k�s�mlar

Bazen kitab�n �ok basit oldu�u d���ncesine kap�l�yorum. Nedeni belkide, genelde her�eyin ad�m ad�m a��klanm�� olmas� olabilir. Konular zor oldu�u zamanlarda bu do�ru bir y�ntem olabilir tabii. Kitap ayn� zamanda Linux'a yeni ba�layanlar� da kapsad���ndan, her�eyin ayr�nt�l� olarak anlat�lm�� olmas� �ok normaldir. RedHat'in sanaldoku sayfalar�n� anlatan k�s�mlar ile 800*600'�n ne anlama geldi�ini a��klayan paragraf gibi, bazen anlat�lanlar bana �ok komik gelmektedir. Bence, kitapta �zl� anlat�m sorunu vard�r. �zellikle ba�larda, yazar kendi kendini yinelemektedir.
Linux'un neden se�ilmesi gerekti�i konusu tart���l�rken, g�venlikten hi� s�zedilmemektedir, ki bildi�im kadar�yla bu konu en �nemlilerinden biridir, en az�nda �nternete ba�l� bir�ok kurulu� i�in bu b�yledir.
Bence "tail -f" buyru�u kitapta yer almal�yd�. "locate" buyru�u ise, �ok k�saca anlat�lm��t�r. Bunlar benim s�k�a kulland���m buyruklar�ndand�r. Ayr�ca, "tar" buyru�unun anlat�ld��� b�l�mde �zel olarak, t�m yoltan�m� kullan�lmas� halinde veri kay�plar�na u�ranabilece�i riskinden de s�zedilmeliydi.
IPv6 eksik anlat�lm��t�r. Bilgisayar a�lar� b�l�m�ndeki "Bridge" gibi, bazen don�mlar yanl�� anlat�lm��. Router'lara da �ok k�saca de�inilmi�.

Ekteki Linux buyru�u kayna��n�n eksikleri vard�r. Dahas�, bu b�l�m olduk�a karma��k ve biraz da kafa kar��t�r�c�d�r. Dolay�s�yla pek kullan��l� olmam��t�r. Ek b�l�m�n�n ard�ndan gelen, i�erik b�l�m�nde ekte yer alan s�zc�kler yoktur. S�zgelimi, ek b�l�m�nde apache anlat�rken ge�en "logresolve" s�zc��� i�erikte yoktur.
rsh ve rcp gibi, eskimi� r-ara�lar�, bence o kadar da ayr�nt�l� anlat�lmamal�yd�. Onlar�n yerine, hem daha yeni hem de daha g�venli olan ssh ve scp gibi s-ara�lar� bug�nlerde standart haline gelmelidir.
Kitab�n bir b�l�m�nde g�rme�i istedi�im, eskiden ba�ka Linux da��t�mlar�n� kullanm��, ancak �imdi RedHat'e ge�mi� olan ki�ilere ait d���ncelerin yer ald��� bir k�s�md�r. Bir de �e�itli Linux da��t�mlar� aras�ndaki dosya sistemi ve yap�land�r�m dosyalar� yerleri gibi farkl�l�klar�n g�sterildi�i bir b�l�m�n yeralmas� faydal� olacakt�r.  

Sonu�

Kitab�n yazar� Michael Jang, Linux'a yeni ba�layanlar ile profesiyoneller aras�ndaki dengeyi �ok iyi kurmaktad�r. Yeni ba�layanlar i�in kitap, daha sonra �e�itli alanlara y�nelebilecekleri iyi bir ba�lang�� olu�turmaktad�r. Deneyimli kullan�c�lar� ise kitap, sistem y�netiminde kullan�lan farkl� uygulamalar ve i�ler hakk�nda bilgilendirmetedir.
Belkide kitab� sadece ekte yer alan k�sa buyruk kayna��, ki ben daha iyilerini g�rd�m, i�in sat�n almamal�s�n�z. Ancak, ad�m ad�m a��klamalar i�eren kullan��l� bir kitaba gereksiniminiz varsa, bu kitab� alman�zda yarar vard�r.  

Kaynaklar

 

Bu yaz� i�in g�r�� bildiriminde bulunabilirsiniz

Her yaz� kendi g�r�� bildirim sayfas�na sahiptir. Bu sayfaya yorumlar�n�z� yazabilir ve di�er okuyucular�n yorumlar�na bakabilirsiniz.
 talkback page 
<--, Bu say�n�n ana sayfas�na gider
G�rsely�re sayfalar�n�n bak�m�, LinuxFocus Edit�rleri taraf�ndan yap�lmaktad�r
© Josef Schwarz, FDL
LinuxFocus.org 		�eviri bilgisi:
de --> -- : Josef Schwarz <josef.schwarz[/at/]fh-sbg.ac.at>
de --> en: Josef Schwarz <josef.schwarz[/at/]fh-sbg.ac.at>
en --> tr: Erdal Mutlu <erdal(at)linuxfocus.org>

2003-07-15, generated by lfparser version 2.42