Home Index Search Links About Us
[LinuxFocus Image]
[Navegation Bar]
  Duyumlar   Belgelikler   Kurulu�lar  ï¿½ï¿½ï¿½tler  

Gimp Kullan�m�

Yazar: Phillip Ross

�eviri: Engin Kavas
GNU G�r�ntu ��leme Program� (AKA The GIMP) bir s�redir geli�tirilmekte olup �nceki s�r�mler arzulanan bir �ok �eyden yoksun kalm��lard�r. Bu s�re� i�inde GIMP cok uzun bir yol alm�� olup �imdi �nceki s�r�mlerine g�re �ok daha g��l� konumdad�r. �lk s�r�mleri kullananlar 0.99.xx serisindeki yeni s�r�mleri denemekte olduk�a y�reklendirilm�� bulunmaktad�rlar. GIMP'nin profesyonel grafik yap�m� i�in �ok uygun bir ara� oldu�unu g�sterebilece�imi �mit ediyorum. 

Bu yaz� Adobe Photoshop'ta yap�ld��� gibi baz� efektlerin GIMP kullan�larak nas�l yap�labilece�ini anlatan yaz�lardan ilki olacakt�r. Juan Manuel Sepulveda baz� ho� efektlerin sanat��larca Photoshop'ta nas�l yap�labilece�ini ben de ayn� �eyin GIMP'de nas�l yap�labilece�ini g�sterece�im. �lk yaz�s�ndaki bir sevecen g�r�nt�de ye�eni Daniel'i y�ld�z� olarak kullan�yor. Biz de ilk yaz�lar�m�zda, san�r�m, bu g�r�nt�n�n Photoshop ve GIMP ile nas�l olu�turulabilece�inin �zerinde duraca��z. A�a��daki yaz�m resimin arka fonundan Daniel'in g�r�nt�s�n�n GIMP kullanarak nas�l ayr�labilece�ini anlat�yor. 

Kesmeyle Al�m

Gimp bir resmin belli bir par�as�n� resimden kesip almak i�in bir �ok olanak sa�lar. Juan'�n y�ntemini GIMP'nin benzer ara�lar�yla yapmak m�mk�nd�r, b�ylece ilk defa GIMP'nin ara�lar�yla benzer y�ntemler kullanman�n yolunu g�stermi� olaca�im. 
Uyar�: Bu i�lemleri etkili bir �ekilde yapmak i�in sars�lmaz bir el ve bir farenizin olmas� gerekli. Al��t�rma yapmak bunun i�in en iyi y�ntem!
�lk olarak GIMP elayg�tkutusu (toolbox) i�indeki karelere bak�n. Sa� �st k��ede Free Select (serbest se�im) elayg�t� vard�r. �lkin bu elayg�t�n� kullanmak istiyoruz. Etkin hale getirmek i�in elayg�t� t�klat�n. Art�k kesmeyle al�m i�in haz�r�z.  
Ku�kusuz, resmi y�kleyebilmek i�in Daniel'in resmine gereksinimimiz var. Daha dural�kl� bir kesim i�in resmi biraz b�y�tmek isteyebilirsiniz. Bunun i�in farenizi resim penceresi �zerine getirip klavyedeki eksi ve arti tu�lar�na basmak yeterli olur. Shift tu�una basmadan da sadece art� tu�una basarsan�z GIMP sizin b�y�tme isteminde oldu�unuzu anlayacakt�r. B�ylece eksi ve art� tu�lar�n� kullanarak Daniel'in resmini size en uygun boyutlara getirebilirsiniz. E�er odaklanm�� bir resim pencereniz varsa sa� fare tu�una basarak k���k GIMP men�s� ekrana getirilebilir. Bu men�de View ad�nda bir se�enek vard�r. Eger View se�ene�ine basarsan�z b�y�tme (Zoom-In), k���ltme (Zoom-Out) gibi i�lemleri i�eren bir alt men� a��lacakt�r, fakat ayr�ca Zoom se�ene�i alt�nda en uygun b�y�tme i�lemi se�meye olanak sa�layan bir men� daha vard�r. Ben bu men�de 1:2 se�ene�ini ye�ledim. 
 
Uygun b�y�kl��� elde edip Daniel'in resmini t�m�yle g�r�n�r k�ld�ktan sonra se�im i�lemine ba�layabiliriz. ��te sars�lmaz bir ele gereksinim duydu�umuz yer buras�d�r. FreeSelect elayg�t�n�n se�ili oldu�undan emin olup sol fare tu�una bas�n ve Daniel'in siluetinin etraf�nda hareket ettirin. Fare imlecini hareket ettirdi�iniz yere kadar se�im kesiti yarat�lacakt�r.  Sol fare tu�unu b�rak�nca se�im b�lgesi tamamlanm�� olacakt�r. Farenin tu�unu b�rakt���n�z yerden ilk bast���n�z yere kadar bir se�im �izgisi �izilecektir. B�ylece Daniel'in g�r�nt�s�n�n etraf�nda sevimli k���k ba��n� ve pijamalar�n� i�ine alacak �ekilde devam edin ve ba�lad���n�z yere geldi�inizde b�rak�n. D��meyi b�rakt���n�zda, se�imin etraf�nda hareketli noktal� bir �izgi belirecektir .  
Se�ti�imiz her�ey bu hareketli noktal� �izginin i�indedir. Se�ti�imiz b�lge d���ndaki her�eyi kesip almak istedi�imizde, bunun i�in invert (tersini al) se�ene�ine gereksinimimiz olacakt�r, b�ylece Daniel'in g�r�nt�s� d���ndaki her�ey se�ilecektir. Bu i�lem cok kolayd�r. Farenizin resim b�lgesinin �zerinde oldu�undan emin olun ve sa� fare tu�una bas�n. Select alt men�s�n� se�in, daha sonra Invert secene�ine bas�n.�unu da bilin ki t�m bu i�lemler bir k�sayol tu�uyla da yap�labilir. Control-I tu�lar� ters alma i�lemi i�in k�sayoldur. Men�den se�mek yerine k�sayol tu�lar�yla benzer i�lemi yapabilirsiniz. Bu i�lem sonras� Daniel'in etraf�nda halen hareketli noktal� bir �izginin oldu�unu g�rebilirsiniz, fakat  ayr�ca benzer �izgi resmin �er�evesi etraf�nda da belirecektir. B�yle bir �izgi g�rm�yorsan�z, b�y�tme i�lemi s�ras�nda resmi g�r�nt� penceresinden daha b�y�k yapm�� olman�z bunun nedeni olabilir, e�er �yleyse kayma �ubuklar�yla resmin kenarlar�na ilerleyip bu �izgiyi g�rebilirsiniz. Daniel'in g�r�nt�s� d���nda, bu iki �izgi aras�nda kalan b�lge art�k se�ili b�lgedir.   
E�er do�ru bir se�im b�lgesi elde etmi�sek Daniel'in g�r�nt�s� d���nda her�eyi resimden kesip atabiliriz. Bu i�lemden �nce, kesip ataca��m�z b�lgenin kenarlar�n� yumu�atabilir (feather) ve kalan b�lgenin  kenarlar�n�n t�rt�kl� ve p�r�zl� olmas�n� �nleyebiliriz. Sa� fare tu�uyla men�m�z� ��karal�m Select alt men�s�n�n se�iminden sonra Feather'i se�elim. Bu i�lem icin k�sayol tu�lar� Shift-Control-F dir. Bunu yapt�ktan sonra Feather Selection diyalog kutucu�u g�r�n�r ve bu kutucuk yard�m�yla yumu�akla�t�rma tutar� belirlenir. En uygununu, deneyerek bulabilirsiniz. Ben benim tutar�m olarak 5 se�tim.  
 

Sonucu se�im b�lgesini tam temizlemeden alamazs�n�z, Undo secene�i yapt���n�z i�lemi geri almak i�in kullan�labilir. Daha sonra tekrar yumu�atma i�lemini yapabilirsiniz. Se�ilen b�lgenin b�t�n�yle temizlenmesi i�in tekrar sa� fare tu�uyla men�ye gidin ve Edit alt men�s�n� se�in, daha sonra da Clear se�imini yap�n. Control-K tu�lar� bu i�lemin k�sayol tuslar�d�r. Sonucu be�enmezseniz tekrardan men�ye gidip Edit alt men�s�n� se�ip Undo se�imini yapabilirsiniz. Undo geri alma i�lemi icin k�sa yol tu�lar� Control-Z tu�lar�d�r. 

Temizleme bitiminde Daniel'in g�r�nt�s�nden d�zg�n kesme al�ml� bir g�r�nt�ye sahip olman�z gerekir. Daha �nce s�yledi�im gibi bu i�lemler i�in gerekli olan sars�lmaz bir ele sahip olmak i�in �ok al��t�rma yapmak gereklidir.

Maskeleme
Sars�lmaz bir eli olmayanlar (bunlara ben de dahilim) i�in, arka fonun kesilip alinmas�na y�nelik simdi anlataca��m di�er bir y�ntem daha bulunmaktad�r. Bu y�ntem Layers/Channels diyalog kutucu�undan yap�l�r.   
�lkin Daniel'in resmini y�klemek istiyoruz. Bu resim par�as� JPG format�nda, Gimp JPG dosyalar�n� RGB truecolor format�nda y�kler. Resim penceresinin �st�ndeki ba�l�kta, parantez i�inde resmin hangi formatta oldu�u belirtilir. Eger GIF gibi ba�ka formatlarda dosya y�klenirse, Gimp resmi indexed color olarak a�ar. Bundan dolay� yapaca��m�z i�lem i�in resmi RGB format�na d�n��t�rmeniz gereklidir. Indexed color 'dan RGB format�na �evirmek i�in resim penceresi �zerinde sa� fare tu�una bas�n ve Image alt men�s�ne ge�in. Bu alt men�de RGB, Greyscale ve Indexed se�enekleri bulunur. Sadece d�n��t�rmek istedi�iniz format� se�in... Bizim �rne�imiz i�in RGB gereklidir. Bu se�enegi t�klad�ktan sonra, resmimiz RGB'ye d�n���r. RGB format� daha �ok renk g�r�nt�leme �zelli�ine sahip oldu�undan, RGB'den indexed format�na d�n��t�rmek resmin g�r�nt� kalitesini d���rebilir. Bu nedenle e�er RGB format�yla ba�lad�ysan�z m�mk�nse RGB format�nda kal�n.  
G�r�nt�n�n RGB format�na d�n��t�r�lmesinden sonra, art�k hemen hemen kesmeyle al�m islemine haz�r duruma geliriz. Resim penceresi i�inde sa� fare tu�una bas�n ve Dialog alt men�s�n� se�in. Bu alt men�de Layers and Channels se�ene�ine ge�in (bu islem icin k�sayol tu�u Control-L dir). Layers/Channels diyalog kutucu�u g�r�nd�kten sonra art�k onu kullanmay� o�renmeye haz�r�z. Bu kutucuk bize resim katmanlar�n� (layers) ve resim kanallar�n� (channels) d�zenleme olana�� sa�lar. Biz �imdi katmanlar �zerinde yo�unla�aca��z.  
Bir resim �ok katmanl� olabilir ve Gimp'de her bir katman ba��ms�z olarak d�zenlenebilir. �u anda k���k bir k�sm�n� alaca��m�z Daniel'in resminin bir katman�n� g�r�yor olmal�s�n�z. Solda bir g�zk�resi ikonu ve sa�da katman ba�l�g�� olacakt�r. Katman ba�l��� da "Background" (arkafon) olacakt�r. G�zk�resi ikonu bize katman�n resim penceresinde  halen g�r�n�r oldu�unu belirtir. Eger �oklu katman�m�z varsa, birinden di�erine bu g�zk�resi ikonu yard�m�yla ge�i� yapabiliriz.  �u anda tek bir katmanla �al��t���m�z i�in bu i�lemi ger�ekle�tiremeyiz. Biz sadece tek bir katmanda �al���yor olaca��z, fakat i�lemlerimizi katman diyalog kutucu�u gerektiren bu katmanda yapaca��z.   
 

Daniel'in resmi �u anda RGB format�nda olmal�. RGB, Red-Green-Blue (K�rm�z�-Yesil-Mavi) s�zc�klerinden gelmektedir. Resimdeki her pikselin bir k�rm�z� ye�il ve mavi tonu de�eri vard�r ve  bu ton de�erlerinin birle�imi pikselin rengini belirler. Bunu bilmiyorduysan�z, renk kuram� ile ilgili bir kaynak bulman�z sal�k verilir. Yapmam�z gereken k�rm�z� ye�il ve maviden baska ek bir de�eri olan bir formata getirmektir. Bu ek de�er "alpha" de�eri olarak adland�r�l�r. alpha de�eri veya alpha kanal� �ok �e�itli ama�larda kullan�labilir, bizim amac�m�z bu de�eri bir "opacity value" (matlik degeri) olarak kullanmakt�r. 

�ok matl�k az ge�irgenli�e neden olur. S�f�r matl��a sahip bir pikselin kendisini g�rmek olduk�a zorla��r. Layers/Channels diyalog kutucu�unda bir matl�k kayar �ubu�unu bulacaks�n�z, bu �ubuk t�m katman�n matl���n� kontrol eder. Sola kayd�r�rsan�z, matl�k de�eri azal�r ve ge�irgenlik artar. Baska bir deyi�le matl�k de�eri resmin saydaml���n� belirler. Yapaca��n�z �ey bir resim i�inde �oklu katmanlar olu�turmak ve  bir katman� yari saydamla�t�rmakt�r. E�er bir katman yar� saydam ise bu katman�n alt�ndaki diger katman� da g�rebilirsiniz. Bu y�ntem �ok zarif efektler elde etmek i�in kullan�labilir, fakat �imdi biz bunu  yapmayaca��z. Ayr�ca, GIMP bir resmin saydam k�sm�n� gri bir zeminle g�sterir. Ne demek istedi�imi saydaml�kla u�ra�maya ba�lad���n�zda g�receksiniz. 

Matl�k kayar �ubu�unu kullanarak katman� saydamla�t�rmak yerine, resmin bir par�as�n� �zellikle Daniel'in kendisi d���nda her�eyi saydamla�t�raca��z. Bunu yapabilmek i�in resime bir alpha kanal� vermeye gereksinimimiz var. Bu i�lem i�in farenizi katman ba�l���n�n �st k�sm�na kayd�r�n ve sa� tu�a bas�n. Yeni bir men� a��lacakt�r. Men�de kullanaca��m�z se�enek "Add Alpha Channel" se�ene�idir. Bu se�ene�i kulland�ktan sonra alpha kanal� eklenir ve resim penceresinin ba�l�k �ubu�undaki ifade (RGB-alpha) halini al�r.  
Art�k kesmeyle al�m i�leminde yard�m� olacak bir "layer mask" (katman maskesi) ekleyebiliriz. Bir katman maskesi resmin istemedi�iniz k�s�mlar�n�n maske d���na al�nmas�n� sa�lar. Daniel'in resmi d���ndaki her�eyi maske d���na almak istiyoruz. Katman ba�l���na sa� fare tu�una basarak ve sonra Add Layer Mask se�ene�ini kullanarak yeni bir katman maskesi ekleyebiliriz. Bu i�lemi yapt�ktan sonra kar��m�za "Add Mask Options" diyalog kutusu ��kar. Bu bize katman maskesinin hangi i� de�ere sahip olaca��n� belirlememizi sa�lar. �u anda ne se�meniz gerekti�ini bilmiyor olabilirsiniz, bu nedenle �imdilik White (Full Opacity) (beyaz-tam matlik) se�in.  
Diyalog kutusundan ba�lang�� de�eri se�tikten sonra OK tu�una bas�n, Daniel'in resmi ile katman ba�l��� aras�nda yeni bir beyaz resmin yarat�ld��� Layers/Channels diyalog kutucu�unu g�receksiniz. Bu, katman maskemizdir. Layers/Channels diyalog kutucu�u i�indeki katman maskesini etkin hale getirmek i�in �zerine t�klay�n. Eger hi� bir�ey olmazsa, hemen sa� taraf�ndaki katman resmine t�klamay� deneyin, beyaz bir y�zey g�r�yor olmal�s�n�z. Katman maskesi resmini terkedin ve katman resmine gidin. Bu, katman resminin etkin oldu�unu g�sterir, �imdi katman maskesini etkinle�tirmek i�in t�klay�n .   
Katman maskesini etkinle�tirdikten sonra katman resmini maske d���na almak i�in onu �izebilirsiniz. Siyahla �izdi�iniz katman resminin yerleri saydamla�acakt�r. Beyaz b�lgeler ise mat kalacakt�r. Grinin tonlar�n� kullanarak bir resmi yar� saydam hale getirebilirsiniz. Koyu gri daha fazla saydaml�k sa�lar. Baz� renk kanallar�n� maske d���na almak i�in katman maskesinin �st�ne renkli �izim yapabilirsiniz, fakat �imdi bunu yapmaya gereksinimimiz yok. �imdilik sadece siyah ve beyaz tonlar�n� kullanaca��z. A�a��daki Layers/Channels diyalog kutucu�unda siyah boyad���m katman maskesinin nas�l resmi saydamla�t�rd���n� g�rebilirsiniz.  
Bundan sonra Daniel'in resminin etraf�n� istedi�iniz f�r�a ile boyayabilirsiniz. Ben Daniel'in siluetine yak�n k�s�mlar i�in Circle Fuzzy (07) 7x7 f�r�as�n� kulland�m, daha sonra uzak olan k�s�mlar i�in ise daha b�y�k f�r�alar kulland�m. Ben bu y�ntemi daha �ok sevdim ��nk� kazara istemedi�im bir b�lgeyi maske d���na ��kard���mda (��nk� elimi sarsmadan kullanam�yorum) beyaz ile boyayarak silinen k�s�mlar� tekrar elde edebildim. Sa�da bitmi� maskem var. 
�imdi maskemiz var, fakat bunu resim �zerine ger�ekten yans�tmam�z gerek. Bu i�lem de Layers/Channels diyalog kutucu�u i�indeki Apply Layer Mask se�enegi kullanarak kolayca yap�l�r. Men�den bu se�im yap�ld���nda katman maskesi se�enekleri diyalog kutucu�u g�r�n�r.Bu maskeyi resme uygulayabilir veya iptal edebilirsiniz. Biz uygulad�k ve resmin maskeledi�imiz b�l�m� saydamla�t�. �imdi resmin saydam k�sm�ndan g�r�nebilecek alt katmanlar olu�turabiliriz. Bu arka katmana bir arka fon veya yaz� konulabilir fakat biz bunu ba�ka bir yaz�ya b�rak�yoruz.
Daha �ok Bilgi ��in :
© 1998 Phillip Ross
Bu sanal y�renin bak�m� Miguel A Sepulveda taraf�ndan yap�lmaktad�r..