Home Map Index Search News Archives Links About LF
[Top bar]
[Bottom bar]
Bu makalenin farkl� dillerde bulundu�u adresler: English  Castellano  Deutsch  Francais  Nederlands  Russian  Turkce  Arabic  

convert to palmConvert to GutenPalm
or to PalmDoc

[Photo of the Author]
taraf�ndan Philip de Groot

Yazar hakk�nda:

Yak�nda, Ph.D. sini chemometrics konusunda Nijmegen Universitesinde alacak. Linuxla �al��maktan �ok ho�lan�yor ve deneyimlerini d�zg�n bir temele dayanarak yaz�yor.


��erik:

Ger�ek Zamanl� mp3 Kay�t Etmek

�eviri : Miray Demirer

[Illustration]

�zet:

Bu makaleler Linuxla nas�l m�zik kay�t edebilece�imizi g�steriyor. LinuxFocus dergisinin Ocak 2001 'pahal�' olmayan WAV-bi�im kullan�l�yor. Bunun yerine daha az yer kaplayan mp3-bi�imi ile kaydedilebilir. Bu bi�imi kullanarak 24 saat CD �zelliginde kay�tlar yapabilirsiniz.


 

Giri�

Genellikle, ger�ek-zaman da wave bi�imini mp3 bi�imine do�rudan �evirmek olanaks�zd�r.�zlenmesi gereken y�ntemlerden biri
  • �ncelikle, wave dosyas� bir kaydedici programla kaydedin.
  • Sonra, wave dosyas�n� mp3 dosyas�na mp3-encoder (�r:'Lame')kullanarak �evirin.

Wave dosyas�n� �abuk kaydetmek biraz fazla alan kaplayacakt�r (Cd �zelli�indeki 10 dakikal�k bir stereo m�zik i�in 100 MB). B�ylece, bu bi�imta kaydedilen m�zi�in saklama kapasitesini s�n�rlayacakt�r.Mp3-encoder 100 MB l�k bir wave dosyas�n� standart mp3 �zelli�inde 10 MB a �evirebilecek kapasitededir (128 kbps, stereo). Bu �zellik, 24 saat boyunca kesintisiz dijital kaydetmeyi sa�lar.24 saat, 60*24 = 1440 dakika, sadece 1,4 GB (1440 MB) sabit disk alan� kullanmak!!! Bu �zelli�i Loostad radio taraf�ndan g�nderilen top 300 �n seksenini kaydetmek i�in kulland�m (baz� ingiliz sayfalar� da mevcuttur). Kaydederken sadece bir kere kesildi, mp3 kaydeden program 24 saat sonra otomatik olarak kapan�yor ve bu belgelenmiyor..., kaydedilmesi �ok iyiydi! Size hangi yaz�l�m� kulland���m� g�sterip, ger�ek-zaman mp3 kaydetmek i�in alternatif yollar anlataca��m. Ayr�ca, kendi sayfamda bu makale i�in kulland���m yaz�l�mlar mevcuttur (ba�lant�lar makalenin sonundad�r).

 

Prosed�r

A�a��da, ger�ek-zaman, stereo, ve CD �zelli�inde mp3 kaydetmek i�in iki y�ntemden bahsediliyor:

'Mpegrec', 'sox | lame' ile ayn� i�i yapar, ancak farkl� �er�eveleri de a��klanm��t�r. Kullan�c�n�n ba�ka bir�eye ihtiyac� yoktur. Sadece 'Lame' i y�kleyin! Size 'mpegrec' i kullanman�z� tavsiye ediyorum. Ancak, �unu unutmay�n ki bu program 24 saat sonra kapan�r!!! Ayr�ca, kullan�c� taraf�ndan belirlenen kaydetme s�resi do�ru �ekilde kullan�lmaz. Genellikle, s�re daha k�sad�r!

 

Mpegrec in kullan�lmas�

'Mpegrec' kullanmak �ok kolay.Xterm de,'mpegrec -b 128 -o ./test.mp3' yaz�n ve i�te gidiyorsunuz!
Farkl� se�imlerin a��klanmas�:
-b Mp3 bith�z� olara 128 kbps kullan�n. 'mpegrec' de ilgin� (ve �ok y�ksek) olan de�er 192 dir. Hemen hemen b�t�n mp3 dosyalar�n�n 128 kbps sabit bith�z� vard�r.
-o ��kt�n�n ad�. Bu �rnekte: ./test.mp3. E�er bir ��kt� tan�mlanmam��sa, her�ey standart ��kt�ya g�nderilir ('stdout'). Genellikle, bu program�n �al��t�r�l��� xterm d�r. B�t�n mp3 kodlar� bir dosyada saklanmak yerine, ekran�n�zda g�r�n�r...

Dikkat:
L�tfen mixer-settings lerin do�ru koyulup koyulmad���na dikkat edin. E�er do�ru de�ilse, hi� bir�ey kaydedilmeyecektir! Do�ru kaydeden kaynak se�ilmelidir ve ses ayarlar� en y�ksekte olmal�d�r.

 

'sox | lame' in kullan�lmas�

A�a��daki komutu xterm de yaz�n�z:
sox -t ossdsp -w -s -r 44100 -c 2 /dev/dsp -t raw - | lame -x -m s - ./test.mp3
Sa�lanan se�imlerin a��klanmas�:
sox Kaydedici program: ses, ses kart�n�n 'line-in' i kullanarak kaydedilir.
-t ossdsp Ses girdileri OSS ses s�r�c�lerinden kaynaklan�r.E�er standart ses deste�i varsa, bu s�r�c�ler Linux �ekirde�iyle beraber vard�r.
-w �rnek bit t�r� 16 bit uzun s�zc�kt�r (e�er bunu anlamad�ysan�z: s�k�lmay�n ��nk� �nemli de�il).
-s '�rnek veri' do�rusal i�aretlenmi�tir (e�er bunu anlamad�ysan�z: s�k�lmay�n ��nk� �nemli de�il).
-r 44100 �rneklenmi� frekans 44100 Hz dir (CD �zelli�inde).
-c 2 2 kanaldan kaydedin (stereo).
/dev/dsp Bu ses �rnekleyici bir alet:kaydedilen veriyi da��tan bir Linux cihaz�. B�t�n cihazlara, portlara, disklere ve di�erlerine '/dev'-directory i kullanarak girilir. '/dev/dsp' den linuxta wave-stream e girilebilir. Asl�nda, �u komutu kullanarak ses dosyan�z� alman�z bile m�mk�n: 'cat /dev/dsp >test.wav' (sadece mixer-setting ler do�ruysa �al���r!!!).
-t raw ��kt� 'ham' veridir (de�i�memi�, do�rudan ses kart�ndan).
- '-' ile g�sterilen standart ��kt�y� kullan�n.
lame �ifre edici program:kaydedilen ses mp3 de�i�mesi i�in 'lame' e yollan�r.
-x 'Girdinin byte de�i�tirmesini zorlay�n'.Bu se�imin kesin fonksiyon oldu�unu bilmiyorum, ama bu olmadan da prosed�r i�leyemez (�nce bunu buldum!).
-m s Stereo mp3 dosyas� gibi �ifreleyin.Standart, 'lame' 'joint-stereo' gibi �ifre eder: Sadece iki ses kanal� aras�ndaki FARKLAR �ifre edilir. Sonu� olarak, daha y�ksek bir s�k��t�rma elde edilir, ama mp3 �zelli�i daha zay�ft�r.
- Girdi 'stdin' dir.Bu �imdiki �rnek i�in do�rudur.
./test.mp3 Son mp3 dosyas�n�n ismi.
 

The mixer

Do�ru mixer-setting �nemlidir. The mixer kaydedici kayna�� belirler.Standart,KDE-mixer a�a��da verilm�tir:
The standard KDE mixer-settings
�ekil 1:Standart KDE mixer-setting leri.

�ekil 1 mikrofonun �imdiki kaydedici kaynak oldu�unu g�steriyor. Amac�m�z i�in, ses kart�nda 'line-in' ba�lay�c�s� kullanan bir bilgisayara harici bir kaynak ba�lan�r. Kaydedici kaynak 'line-in' olmal�d�r. E�er farenin oku, KDE-mixer �n�n line-in kanal�nda duruyorsa, sa�a t�klama �ekil 2 deki men�y� g�sterir:

Selecting the correct recording-source
�ekil 2: do�ru kaydedici kayna�� i�aretlemek.

Tabiki, 'RecSource' ses kart�n�n 'line-in' inini kaydedici kaynak olarak g�stermek i�in i�aretlenmi�tir. Ayn� prosed�r� kaydedici kaynak olarak mikrofonu kapatmak i�in deneyin: ilave bir ses istemeyeceksiniz!

 

Dikkat:

E�er 'line-in' kaydedici kaynak olarak i�aretlenmezse, 'line-in' den hi�bir ses elde edemeyeceksiniz ( kendiniz m�zi�i duysan�z bile)!!! 'line-in' i 'unmute' a ayarlamay� unutmay�n. �ekil 2 bunu do�ru olarak g�stermektedir: 'line-in' sessize ayarlay�nca, hemen 'unmuted' a d�necektir.

The KDE-mixer is set correctly
�ekil 3: The KDE-mixer do�ru olarak kurulsun.

 

G�zel kaydetmek i�in �nlemler

Siz genelde XWindows da �al���yorsunuz ve that 'mpegrec' de XWindows da �al��t�r�lacak. Ancak bu a�a��daki iki nedenden dolay� pek iyi bir fikir de�il:

Yukar�daki g�r��ler g�steriyor ki kaydettiklerimiz grafiksiz ortamda en iyi �ekilde elde edilecektir. Bu demektir ki Bash kabu�u b�yle kullan�lmal�d�r (metin tabanl� kabuk). Bu baz� sonu�lara yakla��r:

Bu iki sorun da kolayca ��z�lebilir.Ses deste�i a�a��daki gibi ��z�lebilir:
'modprobe -k sb'

Bu komut benim ses kart�m� kuran module 'sb' i y�kler.(SoundBlaster AWE 64). E�er hangi mod�l�n kurulmas� gerekti�ini bilmiyorsan�z, '/etc/conf.modules' (SuSE) veya '/etc/modules.conf' (sizin da��t�m�n�za ba�l�) �n i�ine bak�n.Benim i�in ses kart� b�l�m� a�a��da:

alias char-major-14 sb
pre-install sb /sbin/modprobe "-k" "adlib_card"
pre-install sb /sbin/modprobe "-k" "awe_wave"
options sb io=0x220 irq=5 dma=1 dma16=5 # mpu_io=0x330
options adlib_card io=0x388 # FM synthesizer
post-install sb /usr/bin/sfxload "/win98/Program Files/Creative/ctsnd/sfbank/synthgs.sbk"
Ses kart�n�z daima 'alias char-major-14' i�inde tan�mlan�r (e�er OSS s�r�c�leri kullan�l�yorsa). Bu sat�r 'sb' ile kapat�l�r, b�ylece 'modprobe -k sb' komutunun ses kart� servislerini ba�latt��� g�r�l�r.


Di�er problem ise, metin tabanl� bir kar��t�r�c� programla ses kart�ndaki 'line-in' i i�aretlemektir. Ben 'aumix' program�n� kullan�yorum. E�er Bash de 'aumix' komutu �al��t�r�l�rsa, kar��t�r�c� interaktif bi�imde ba�lar.Bu bi�imde, koyulan de�erleri de�i�tirebilir ve kontrol edebiliriz, bak�n�z �ekil 4.

The text-oriented mixer 'aumix'
�ekil 4: Metin y�nlendiricili mixer 'aumix'.

Ok d��meleriyle farkl� kaydedici kaynaklar i�aretleyebilirsiniz.'<' veya '>' d��meleri ses (sol) veya denge (sa�).'+' ve '-' d��meleri kullan�lan i�aretlenmi� kayna��n sesini artt�r�r ya da azalt�r. 'm' kullan�lan kayna��n sesini artt�r�r ya da azalt�r.E�er kullan�lan kaynak kaydedici kaynak olarak i�aretlenmi�se, k�rm�z� 'R' ses kayna��n�n solunda g�sterilir. E�er kaynak 'playback' i�in kullan�l�caksa, ye�il 'P' g�r�n�r. 's' e basmak '~/.aumixrc'deki kullan�lanlar� kaydeder. Bu kullan�lanlar tekrar ba�lay��ta 'aumix -l' komutuyla kolayca �al��t�r�l�r.


Yukar�daki prosed�r� otomatik hale getirmek i�in k���k bir script yazd�m: './mrec test.mp3'. Bu script �u sat�rlar� i�eriyor:

#!/bin/sh
if [ -z "$1" ]; then
        echo "Usage: mrec mp3-output-file"
        exit 0
fi
modprobe -k sb
aumix -l
mpegrec -b 128 -o "$1"

Ses ba�lat�l�yor, 'line-in' kaydedici kaynak olarak i�aretleniyor, ve 'mpegrec' hemen kaydederek ba�l�yor.  

Mpegrec i kurmak

Bu makale i�in kullan�lan 'mpegrec' yaz�l�m�n� bulunabilir. yapt�m.'mpegrec'ile ilgili daha detayl� bilgiyi http://www.netwaysglobal.com/mpegrec/ bulabilirsiniz. Sadece kaynak dosyalar ve derlenmi� win32 versiyonlar� burada bulunabilir. Daha fazla ayr�nt� i�in bir sayfa bulunmuyor, ama biraz daha bilgi burada.

'lame' dosyalar� ve kurulum t�rleri burada.

Linux alt�nda Kurulum

 

'lame' i kurun.

'lame' versiyonu, bu makalede y�klemek i�in mevcuttur . 'lame' anasayfas� http://www.mp3dev.org/mp3/.

Linux Kurulumu

 

Sox un Kurulumu

'Sox' kaydetmeye, de�i�tirmeye veya ses yapmaya yarayan bir programd�r.�rne�in, yank� bir ses dosyas�na eklenebilir.Daha fazla bilgi i�in 'sox' un kaynak sayfalar�n� okuyun ('man sox') .'sox' un yapabilece�i de�i�imler: wave dosyas�n� .au dosyas�na �evirin (the standart SUN audio bi�im) ve tersini yap�n. Bu olas�l�k bazen kullan��l�d�r! Bu makale i�in kullan�lan 'sox' >burada bulun< ve anasayfas� http://home.sprynet.com/~cbagwell/sox.html.

Linux Kurulum

 

Di�er Problemler

�ki problem daha buldum:

Cron

Bu genel bir SuSE problemidir. Kaynak dosyalar� g�ncellemek ve log dosyalar�n� silmek i�in a��r bir i�lem y�r�t�l�r.Bu i�lem �ok yararl�d�r,ancak mp3 kaydetmek i�in �ok fazla g�� kullan�r.Ben kaydedilirken 'cron'un ismini de�i�tirdim, b�ylece bulunamad� ve �al��t�r�lamad�. Kaydedildikten sonra 'cron' tekrar isimlendirilir! 'cron' un ad�n� de�i�tirmek i�in bu komutu kullan�n:

mv /usr/sbin/cron /usr/sbin/cron.backup

Ba�ka Linux da��t�mlar� i�in 'cron' un yerinin farkl� olmas� olas�d�r.Yerini �u komutla bulabilirsiniz:

which cron

L�tfen 'cron' un ba�ka i�lerde laz�m olup olmad���n� ara�t�r�n.Linux makinesinde bu sorun olmayacakt�r.

Ses s�r�c�s� problemi

Bu problem alternatif Alsa ses s�r�c�lerikullanarak ��z�lm��t�r. Bu s�r�c�leri kurmakta yararlan�l�cak talimatlar� Alsa belgelerini kullanarak bulabilirsiniz(driver/utilities dosyalar�nda yoktur). Sorun ��kmad�k�a, bu s�r�c�leri kullanmay�n�z.  

Bu yaz� i�in g�r�� bildiriminde bulunabilirsiniz

Her yaz� kendi g�r�� bildirim sayfas�na sahiptir. Bu sayfaya yorumlar�n�z� yazabilir ve di�er okuyucular�n yorumlar�na bakabilirsiniz.
 talkback page 
G�rsely�re sayfalar�n�n bak�m�, LinuxFocus Edit�rleri taraf�ndan yap�lmaktad�r
© Philip de Groot, FDL
LinuxFocus.org
Buray� klikleyerek hatalar� rapor edebilir ya da yorumlar�n�z� LinuxFocus'a g�nderebilirsiniz
 �eviri bilgisi:
nl -> -- Philip de Groot
nl -> en Philip deGroot
en -> tr Miray Demirer

2001-03-17, generated by lfparser version 2.9