Cüneyt Göksu <cuneytgoksu(at)usa.net>
Yazar hakk�nda:
12 y�ldan fazla bir s�redir Linux dahil t�m i�letim sistemlerinde
�al��an her ticari veritaban� ile �al��m�� bir veritaban� uzman�d�r!
T�rk�e'ye �eviri:
Cüneyt Göksu <cuneytgoksu(at)usa.net>
��erik:
|
S/390 (IBM z-Series) i�in Linux
�zet:
S/390, IBM'in b�y�k i�letmeler i�in olan donan�mlar�ndand�r ve �zerinde Linux �al��maktad�r.
_________________ _________________ _________________
|
Tarih�e
1991 ylnda ortaya �kan Linux i�letim sistemi �u anda ba�ta IBM-PC uyumlu
ki�isel bilgisayarlar olmak �zere Apple, Atari ve Amiga gibi 68000
tabanl� bilgisayarlar �zerinde, Sun Sparc i�lemcili i� istasyonlar,
Alpha i�lemcili ki�isel bilgisayarlar, MIPS, PowerPC, HP PA-RISC ve ARM mimarilerinde
�al��maktad�r.
S/390, IBM Donan�m Ailesinin, Mainframe s�n�f�na giren bilgisayarlar�n
mimarisinin ad�d�r. Bu mimari �zerinde y�llard�r IBM'in VM, VSE, z/OS (eski
isimleri MVS, OS/390) i�letim sistemleri �al��maktad�r. IBM, bir �ok sebepten
dolay Linux'u bu mimaride �al��an (native) bir di�er i�letim sistemi
olarak se�ti ve 1999 y�l�ndan itibaren uygulamaya ba�lad�.
Linux'un S/390 mimarisine tan��mas�ndaki en �nemli ama� Legacy uygulamalar ile
Linux uygulamalar� aras�ndaki ba�lanabirli�in (Connectivit) ve orta
katmanlarda kullan�lan sanaldoku, e-posta, uygulama sunucular�
ate�duvar� vb. sunucu donan�mlar�n�n bir araya toplanmas�d�r.
Linux, san�lan�n aksine, S/390 mimarisi �zerinde eklenmi� bir uygulama
geli�tirme aray�z� (API) katman� veya bir taklitlendirme (emulation)
olarak �al��mamaktad�r. B�ylece Linux ve S/390'�n g��l� oldu�u yanlar
kullan�labilmektedir. Linux'un sistem mimarisi ve ortak kodu hi� de�i�meden
kullan�l�r. Sadece S/390 mimarisine uyum ve onun faydalar�ndan yararlanmak
i�in baz� uyarlamalar yap�l�r. Mainframelerin al���lm�� EBCDIC
karakter k�mesinin aksine, tamamen ASCII olarak �al���r.
Linux'un S/390 ve zSeries mimarilerine uyarlanmas�
Linux, S/390 mimarisi �zerinde 3 farkl� �ekilde kurulabilir.
- Native Mode (Do�rudan):Sistem donan�m�n�n �zerine kurulan Linux.
S/390'�n bu konumunda b�t�n donan�m �zerinde sadece bir tane i�letim
sistemi kurulabildi�i i�in �ok az tercih edilen y�ntemdir.
- Logical Partitions (LPAR) (Mant�ksal b�l�mler) : S/390'�n bu olana�� ile
donan�m 15'e kadar mant�ksal b�l�mlere ayr�labilir. Her bir LPAR'da
birbirinden ba��ms�z 15 ayr� i�letim sistemi yer alabilir.
Bu durumda istendi�inde birden fazla Linux ve/veya OS/390 ayn�
donan�m �zerinde �al��abilir.
- Virtual Partitions (z/VM) (Sanal b�l�mler) : IBM'in z
serisi donan�mlar�na �zel bir teknolojidir. Birden fazla ayn� veya
farkl� i�letim sistemini ta��yabilen bir i�letim sistemidir.
�ok fazla Linux'un (1000+), zengin sistem y�netim olanaklar� ile
ayn� donan�mda �al��mas�na olanak sa�lar. Bu esnek mimari
sunucular�n bir araya toplanmas� i�in �ok uygundur.
A�a��da 3 farkl� kullan�m �ekli ve gerekirse bunlarn kombinasyonlar� �ekil
�zerinde g�sterilmektedir :
Gereken Linux sunucu say�s� 15'e kadar ise, LPAR uygun bir ��z�m
olacakt�r. z/VM ile binlerce Linux sunucuyla hizmet vermek m�mk�n
olacakt�r.
S/390 i�in Linux da��t�m�n� yapan ba�l�ca �irketler Red Hat, SuSE ve
Turbolinux'tur.
A�a��daki ba�lant�larda bu da��t�mlar� elde edebilirsiniz:
Red Hat
SuSE
TurboLinux
Ayrca kaynak kodu verilmeksizin da��t�lan da��t�mlar da bulunmaktad�r.
Bunlar� a�a��daki adreslerden elde etmek olas�d�r:
- Millenux Think Blue, Red Hat tabanl� Linux da��t�c�s�d�r.
S/390 i�in 31-Bit, z/Series i�in 64-Bit Linux sa�lar.
http://www.millenux.de
- Marist Collegeda Ocak 2000'den beri S/390 �zerinde �al��an Linux ve
onun uygulamalar� bulunmaktad�r.
http://Linux390.marist.edu
S/390 ve zSeries da��t�mlar�
S/390 ortam�nda Linux'un �al��abilmesi i�in gerekli ortamlar:
- 9675 G5/G6, Multirise 3000 veya z/Series 800, 900, 990 IBM i�lemci
- 64Mb+ Bellek (Hangi s�r�m Linux kullan�ld��� ve uygulamalara ba��ml�d�r)
- 500 Cyl + disk alan� (Model 3390)
- IBM Network Device Support (Ethernet, Token Ring, Fast Ethernet, ESCON,
OSA, HiperSocket) bunlardan baz�lar�. Daha bir�ok a� s�r�c�s� desteklenmektedir.
- S/390a �zel bir donan�m kullan�lmas� gerekti�inde (OSA Kart, Hipersocket, 3590
Tape �nitesi, Tape Robot vb.), bu donan�mlara ait s�r�c� a��k kod olarak
de�il, OCO (Object Code Only) temin edilir ve lisanslan�r. OCO s�r�c�s�
yukardaki �irketler taraf�ndan g�nderilmez, IBM Developer Works'den
sa�lan�r.
S/390 i�in Linux neden?
En �nemli nedenlerin ba��nda sunucular�n biraya toplanmas� gelmektedir.
Merkezi uygulamalardan, miras (Legacy) uygulamalara, da��t�k
uygulamalara, oradan da sanaldoku tabanl� uygulamalara ge�tik�e,
�nce veri, daha sonra uygulamalar birden fazla sunucu �zerine
yay�lmaya ba�lad�. Sunucu say�s�n�n artmas�, beraberinde �u
sorunlar� getirdi:
- Her yeni sunucu, yeni bir makine, yer, so�utma kapasitesinin
artmas�, kablolama vb. bir�ok fiziksel ihtiya� art��� demektir.
Kutu say�s�n�n her art���nda bu kapasitenin g�zden ge�irilmesi
ve d�zenlenmesi gerekmektedir.
- Her yeni sunucuya lisanslanacak yaz�l�m yeni bir maliyet kalemi
olu�turur. S�zgelimi, b�t�n sunuculurda �al��acak lisansl� bir
veritaban� �r�n� i�in i�lemci baz�nda b�t�n sunucular i�in tek tek lisans almak gerekmektedir.
- Ba�lanabilirlilik di�er �nemli etkendir. Bir�ok sunucunun ileti�im
sa�lamas� i�in yap�lan kablolama, ge�i�kap�s�, switch, router
vb. donan�mlar ile hem maliyet artar, hem de sunucular aras� ileti�im
etkinli�i d��ebilir.
- Ola�an�st� Durum Merkezi kurulmas�, iletilmesi, bak�m�n�n
yap�lmas�, sunucu says� artt�k�a daha da fazla karma��k, maliyetli ve
i�letilemez hale gelmektedir.
- Her sunucunun y�netimi, i�lemci, disk ve i� y�k� payla��mlar ayr�
ayr� ele al�nmak zorundad�r.
Yukar�da k�saca s�z�n� etti�im olas� sorunlara kar��l�k Linux'un
�al��aca�� ortam olarak S/390 kullan�lmas� durumunda:
- B�t�n Linux'lar tek bir donan�m (i�lemci, disk , I/O altsistemi vb.)
payla�makla birlikte, her biri tamamen birbirlerinden ba��ms�z, mantksal
sunucular olarak, farkl� uygulamalar i�in kullan�labilir. Bu durumda
sunucular�n gittik�e artan saylar� ile beraber artan fiziksel bak�m
gereksinimleri daha kontrol edilebilir, �l��lebilir olur, bak�m
maliyeti d��er. Yukar�daki kaynaklar�n payla��lmas� ile i�lemci, disk
kullan�m� ve i� ��karma yetene�i (throughput) en y�ksek seviyede sa�lan�r.
- B�t�n sunucular ayn� i�lemciyi payla�t�klar� i�in yaz�l�m lisanslama
maliyetleri �ok d��ecektir.
- Sunucular aras� ba�ant�lar tamamen i�ten oldu�undan,
yani arada ba�ka donan�mlar kullan�lmad���ndan ve b�ylece veri
aktarma y�k� olu�mad���ndan, en y�ksek a�
ba�ar�m� sa�lan�r.
- Yeni bir sunucu eklenmesi, var olan mantksal sunucular�n
klonlanmas� ile kolayca ger�ekletirilir.
- Ola�an�st� durum ��z�mleri �ok kolayla��r. Kullanlan disk
altsisteminin FlashCopy, PPRC (Peer-To-Peer-Remote-Copy) veya Snapshot vb.
olanaklar ile �ok h�zl� ve etkin kopyalama olanaklar� vard�r.
Tek donan�m altyap�s� olmas�n�n avantaj� olarak, ayn� sistem ba�ka biryerde kolayca
olu�turulabilir, ta��nabilir, bak�m yaplabilir ve b�t�n Linux i�letim
sistemleri bir defada �al��abilir hale gelir.
- 3-katmanl� mimari, 2-katmanl� donanm ortam�nda olu�turulabilir.
�stemci - Uygulama sunucusu - Veri sunucusu dan oluian bu klasik mimaride,
Uygulama sunucusu - Veritaban� S/390 donan�m�nda bir arada, ancak tamamen
ba��ms�z olarak �al��t�r�labilir. Hipersocket, Fiberchannel vb.
olanaklar ile, mant�ksal sunucular aras�nda ileti�im, ba�lant� sorunu
ya�anmaz
Kaynaklar:
- Linux for S/390, IBM Redbook
- Linux for z/Series, Atruro Calandrino, zSeries Tech. Support
Bu yaz� i�in g�r�� bildiriminde bulunabilirsiniz
Her yaz� kendi g�r�� bildirim sayfas�na sahiptir. Bu sayfaya yorumlar�n�z� yazabilir ve di�er okuyucular�n yorumlar�na bakabilirsiniz.
<--, Bu say�n�n ana sayfas�na gider
2004-03-03, generated by lfparser version 2.43