by Sujan Swearingen Yazar hakk�nda: Parkside daki Wisconson �niversitesi'nde ���nc� s�n�f ��rencisiyim.�u anki genetik ara�t�rmalardaki g�revimden �nce yerel bir kolejde laboratuar teknisyeniydim.Orada AS/400, UNIX, NT, Apple, OS/2 ve Netware gibi de�i�ik alanlarda �al��malar yapt�k.Bundan �nce www.racinecountry.com un geli�tirilmesinde katk�da bulundum.Ger�ek anlamda Linux ile tan��mam bu sayede ger�ekle�ti. www.racinecounty.com. .Bu zamana kadar, s�rekli de�i�en bir teknoloji olan OS hakk�nda bulabildi�im kadar bilgi bulmaya u�ra�t�m. <>��erik: AMA�: TASLAK �ALI�MASI: SONU�LAR: NET�CE: YARARLANILAN KAYNAKLAR: Bu madde i�in talkback yap�s�

Vekt�rLinux'a Yakla��m

�eviri : Serap B�l�c�

Ayr�:

Bu ba�l�kta Linux'un �oky�nl�l���n� tekrar ele alaca��z.�al��mam�z Linux'un sahte "mini" da��t�m� olarak bilinen Vectorlinux �zerinde yo�unla��yor.Ana sayfas�nda ��yle yazar: "��MD�YE KADAR KULLANDI�INIZ EN �Y� LIL L�NUX DA�ITIMI".Bu c�mleyi,muLinux linux'un esas kurulumunu �al��t�ran bir makineye, da��t�m� y�kleyerek teste koymaya karar verdim .Vectorlinuxun y�klenmesi, �e�itli disk kullan�m�yla olduk�a ilgin� da��lma teknikleri gerektirdi.Sonu� olduk�a verimli bir sistem oldu.

AMA�:

En g�ncel Linux da��t�mlar�, dosya da��t�m metodu olarak CD-ROM teknolojisi kullan�r.Bu y�zden,CD-ROM olana�� olmayan d���k capasiteli bilgisayara bir da��l�m y�klerken bir zorluk ba� g�sterir. Baz� da��t�mlar, diskete yaz�labilir dosya boyutlar� sa�larken, bir�ok �nemli �zelli�i k�s�tlar,daha az g�ncel bir �ekirdek versiyonu sa�lar veya geli�en g�ncel trendlerin uygunlu�u daha k�s�tl�d�r.Vectorlinux'un ilerlemi� yakla��m� bu i�erikleri, fazlal�klar� yok ederek OS nin fonksiyonel durumunu geli�tirmek i�in y�nlendirir.

Vectorlinux a��a��daki �zelliklere sahiptir:

• K���k boyutta ancak tamamen geli�mi� Xwindow sistem system
• Sadece iki dosyayla olduk�a kolay kurulum
• X masa �st� ortam� i�in Icewm ve Dfm nin kombinasyonunu kullanma
• Favori uygulamalar�n�z� derlemek i�in gcc ve g++`yap�s�na sahiptir
• Email istemcisi,dosya y�r�t�c�s�, Xmms, Netscape 4.7, lynx, Xv ve di�er uygulamalara konak i�erir
• Linux �ekirde�i 2.2.14 ve glibc6-2.1.3
• GTK ve glib 1.2.7 Imlib 1.98 etc
• Icq istemcisi irc istemcisi (Xchat 1.40)
• Uygulamalar�n �o�u sadece bir k�t�phane yani GTK �zerine kuruludur (minimum bo�luk kaplar)
• T�m y�kleme diskteki bo�lu�un sadece 175 meg ini gerektirir

Ama� bu da��l�m�n 320MB sabit disk s�r�c�s�ne yaz�labilir olup olmad���n� g�rmekti.

TASLAK �ALI�MASI:

Konak sistem bir di��inin ofisinden o zamanki kurulumlar�n� PentiumII tipi makineye y�kseltirken kurtar�lm��t�r.Sistem esas�nda bir DOS program� �al��t�r�larak zaman g�stergesi olarak kullan�l�yordu.Ancak bu program Y2K bi�imine uyarlanmaya �al���l�nca i�levi tamamen kesti.Bu a�amada yap�lacak tek �ey tescilli yaz�l�m� Y2K ya daha arkada���l OS ile de�i�tirmekti.

Metodlar ve ara�lar

Konak makinan�n tan�mlamalar� a�a��daki gibidir:

• Intel? 486DX2 (Cannon Innova 486v)
• 340 MB HDD
• Cirrus Logic GD5428 Grafik kart�
• WEN Monitor teknolojisi
• Canon 101 Klavye
• PS/2 Tip Mouse

Y�kleme i�leminde d�k�masyon okunabilir ve anla��l�rd�.Onun bir kopyas�n� ��kard�m b�ylece her zaman elimde bir kopyas� olacakt�.Ayr�ca sistem hakk�ndaki notlar i�in harika bir yer.�rne�in,grafik �ipinin Cirrus Logic GD5428 oldu�unu g�rmek i�in kutu a�mam gerekiyordu.Bu kesinlikle XF86Setup'� �al��t�r�rken kullan��l� bir bilgiydi.

The df command Dosyalar diskin bir b�lgesine uyan bir dosyasistemine depolanm��t�r.Her dosya sistemine tahsis edilen ve elde edilebilir blok say�s� df komutuyla ��kar�lm��t�r. Disk bo�lu�u blok ad� verilen birimlere tahsis edilmi�tir;bir blok genelde sisteminize ba�l� olarak 512 veya 1024 karakterlidir Baz� sistemlerde disk bo�lu�u her zaman k�sa verilmi�tir.Bu komut e�er bo�lu�un yeterli olup olmad���n� kontrol etmek i�in geni� dosyalar haz�rlayacaksan�z olduk�a yararl�d�r.

Temelde yapt���m ,minimum DOS y�k�n� alabilecek kadar capasitede k���k b�l�m �zerine DOS u y�klemek oldu.Ayr�ca 40MB linux takas b�l�m� ald�m ve kalan� muLinuxa ayr�lm��t�.MuLinuxun /tmp dizinine veclinux.bz2 dosyas�n� y�kledim. Veclinux.bz2 dosyas�n� DOS olarak ayn� dizin �zerine y�klemek i�in en son k�sm� oldu.Bu,y�kleyiciye dosyay� belirli bir yerde, belirli bir dosya sisteminde bulmas�na olanak sa�layacakt�.Tahminen, y�kleyici ayr�ca bir ext2 den bir ext2 b�lmnt�s�ne y�kleme yapabilecekti,ancak bu benim i�in bir se�enek de�ildi.Bu,muLinux i�eren b�l�m�n takas b�l�m� ve DOS b�l�m�n�n aras�nda bulunmas� ger�e�ine dayan�yordu.Bir kaya ve sert bir yer aras�nda s�k��t���n�z� d���n�n.B�yle daha bulunabilir bir bo�luk muLinux b�l�m�n�n hi�bir yerinde mevcut de�ildi...Y�kleme 170MB ye yak�n kullan�lamaz disk bo�lu�u alacakt�.Neyse ki bir ��z�m vard�...

FIPS,y�k�c� olmay�p tekrar b�l�nebilen,bir kullan�c�ya g�venli bir �ekilde b�l�nt�leri tekrar boyutland�rma imkan� veren bir kolayl�kt�r. Bu arac� defragla birlikte kullanmak, en basitinden, �ok yararl�d�r. DOS defrag,FIPS yeniden boyutland�r�l�rken daha �ok k�me elde edilmesini sa�lar.Ayr�ca FIPS in bir b�l�nt�n�n son k�mesini yanl�� kaydetmesini �nler.

rm -r komutu rm -r 'yi bir dizinin en y�ksek avantajl� seviyesinde kullanmak dizini kald�racak ve b�t�n alt dizinleri onun alt�na kald�racakt�r. Genelde buna ra�men bir kullan�c� kurtulamad��� bir dosyayla kar��la�acakt�r,ki�inin rm kullan�m�nda ne kadar yarat�c� oldu�u �nemli de�il.Bu noktada ki�i size gelecektir.E�er bu i� i�in rm yi kullanman�n bir yolu varsa ona g�sterin...�

Her neyse, muLinux y�klemesi(/tmp dizini d���nda) rm -r ile ortadan kald�r�ld�ktan sonra,b�l�nt�leri tekrar boyutland�rmaya ba�lad�m.Temel olarak veclinux.bz2 yi tutan b�l�nt�lerin disk bo�lu�unu, yapabildi�im kadar, dosyaya zarar vermeden "tra�" ettim.Ayr�ca DOS un y�klendi�i yeri kapatmak zorundayd�m b�ylece Vectorlinuxu tutabilecek yeterli b�y�kl�kte bo�luk, b�l�nt�n�n bir par�as� olabilecekti.Sonunda veclinux.bz2 ve biraz da nefes alabilecek bo�lu�a sahip bir DOS b�l�nt�s� tamamlad�m.df komutu Vectorlinux y�kleme diski �al��t�r�ld���nda a�a��dakileri g�sterecektir:

Dosya sistemi	1k-bloklar�	Kullan�lan	Elde edilebilir	%Kullan�m	Monte edilmi�
/dev/ram0	2971	2720	251	92%	/
/dev/hda4	69102	67064	2008	97%	/DOS

Y�kleme, b�l�nt�ler kurulunca olduk�a d�zg�n ilerler.Vectorlinux(normalde C:\veclinux)y�kleme dosyalar�n� i�eren dizini de�i�tirdikten sonra,ram.bat �al��t�r�lmal�.Bu y���n dosya y�kleme s�recinde kullan�c�ya rehberlik eden bir g�r�nt� y�kler.Root olarak girdikten sonra y�kleme metodunu se�ince kullan�c� veclinux.bz2 i�eren b�l�nt�y� monte etmek �zere harekete ge�irilir. Kurulum program�,veclinux.bz2 i�eren b�l�nt� ve hedef b�l�nt� monte edildikten sonra ge�ici bir 8MB takas dosyas� yarat�r.Daha sonra kullan�c�y� veclinux.bz2 yi kontrol edip etmemesi gerekti�ini belirlemeye y�neltir.Bu,tamamlanm�� da��l�m�n okunabilir bir yerde olup olmad���ndan emin olmaya sa�lar. CRC(Dairesel Gereksizlik Kontrolu)nden sonra y�kleyici hedef b�l�nt�y� olu�turur.Bu i�lem tamamland���nda,y�kleyici veclinux.bz2 nin i�eri�ini yeni Linux b�l�nt�s�ne aktar�r.Bir 486 �zerinde bu k�sa bir s�re al�r.O zaman y�kleyici, kullan�c�ya bilgisayar� tekrar a�mas� gerekti�ini hat�rlat�r.

SONU�LAR:

Sistemi yeniden �al��t�rmak,titrek g�r�nt� ekran� ve tan�d�k LILO g�d�myolu getirdi.�ncelikle orjinal dosyalar�n g�vende oldu�unu g�rmek i�in DOS u �al��t�rd�m.Var olduklar�n� g�rd�kten sonra yeniden �al��t�rd�m.Bu sefer Linuxu �al��t�rmay� tercih ettim.Tan�d�k Linux ekran�,gereksiz bir ka� hatal� s�r�c�n�n y�kleniyor oldu�unu g�sterdi.�ekirde�in yeniden derlenmesi bu ��kmaz� azaltacakt�r.Bir kere ,lilo(ayn� zamanda X,ppp,vs) kurabilirdim.Bunlar� nas�l yapaca��m� biliyordum ��nk� Vectorlinux yarat�c�s�,ba�lang�� giri�im s�resince okumam i�in bir mail mesaj� b�rakacak kadar nazikti.Bu ve benzer yap�lar hem yeni ba�layanlar hem de k�demliler i�in bunu harika yapt�.

Y�kleme, disk kullan�m� i�in a�a��dakileri verdi:

Dosya sistemi	1k-bloklar�	Kullan�lan	Elde edilebilen	%Kullan�m	Monte edilmi�
/dev/hda1	259860	178651	73156	71%	/
/dev/hda4	69102	67064	2008	97%	/DOS

Bu g�r�n�� kullan��l�./DOS b�l�nt�s� harika bir yedek.E�er Vectorlinuxa bir �ey olursa kolayca DOSu �al��t�r�p y�kleyiciyi tekrar �al��t�rabilirim.E�er kurulumun bu haline yeterince g�venirsem,fazlal�k bo�lu�u ba�ka bir �eye d�n��t�rebilirim.Ki�isel d���ncem taslak b�l�nt�n�n iyi bir fikir olaca��d�r.

SONU�:

Bu da��l�m ki�ilerin bir mini da��l�mdan ortalama beklentilerini a�acakt�r.Bu da��l�m ayr�ca bir vuru�u kaybetmeden geri gelen ani g�� kayb�n� tutabilmeyi ba�ard�.Ancak,X'i XF86Kurulum program� ile ayarlamak, birka� donmu� g�r�nt�ye ve b�lme hatalar�na sebep oldu.B�t�n m�mk�n upgradeler s�ral�ysa XWindows �al��acakt�r.Size daha iyi bir fikir vermek gerekirse Netscape'i y�klemek bir g�n�n en iyi k�sm�n� alacakt�r.Ben bunu kald�rd�m ve k�yaslanabilir �eyler kuruyor olaca��m.

Biyoinformatik �al��ma istasyonu olarak ayarlanm�� yeni bir sistemi kullanmaya niyetliyim.Vectorlinuxun g�revi tutma kapasitesi olduk�a tatminkar g�r�n�yor.

Not:Y2K problemi sistem zaman�n� ayarlamak i�in hwclock program� �al��t�r�larak ��z�lm��t�r.

 

YARALANILAN KAYNAKLAR:

Bourne, Stephen R. UNIX Sistem V Ortam�. Workingham: Addison-Wesley, 1987.

Frisch, �leen. Gerkli Sistem Y�neticisi. Cambridge: O'Reilly, 1995.

Vectorlinux anasayfas� www.vectorlinux.50megs.com da

Bu metin i�in talkback formu

2000-07-11,lfparser 1.6 versiyonu taraf�ndan �retilmi�tir