<--  | Ana Sayfa  | Eri�imd�zeni  | ��indekiler  | Arama

Aleksandar Milovac <amilovac|at|ptt.yu> Yazar hakk�nda: Aleksandar Novi Sad'daki Elektronik ve Haberle�me b�l�m�n�n Teknolojik Bilim fak�ltesinde yak�nlarda mezun oldu. Kendisi Linux'u 1999 y�l�ndan bu yana kullanmaktad�r. Son iki y�ld�r da Debian GNU/Linux kullamaktad�r. T�rk�e'ye �eviri: Erdal Mutlu <erdal(at)linuxfocus.org> ��erik: Giri� Ne se�ilmelidir? Sonu� Referanslar Bu yaz� i�in g�r�� bildiriminde bulunabilirsiniz

Gelin biraz elektronikle u�ra�al�m �zet: Elektronik m�hendisi ��rencili�im s�ras�nda, ki bu uzun zaman �nce de�ildi, Protel, OrCAD, �e�itli derleyiciler gibi bir�ok ticari yaz�l�m kullanma �ans�m oldu. Linux'u ke�fetti�imde (1999) ise, kendime �u soruyu sordum: "T�m bunlar Linux'ta yap�lamaz m�?" D�rt y�l Linux kulland�ktan sonra, gururla s�yl�yorum: "Evet! Yap�labilir." Bu yaz�da sizlere Linux'ta gereksinim duyaca��n�z yaz�l�mlar� tan�taca��m. _________________ _________________ _________________

Giri�

Linux 1991'de bir hobi projesi olarak ba�lamas�ndan bu g�ne �ok �ey de�i�ti. G�n�m�zde Linux, �ok kapsaml� ve g�venilir olarak �n salm��, �ok kullan�c�l�, �oklu i�lemli ve modern bir i�letim sistemidir. �ster elektronik m�hendisi, isterse de s�radan bir kullan�c� olun, bu �zellikler �nem ta��maktad�r.

Ancak, Linux hakk�ndaki en �nemlisi, a��k kaynak projesi olmas�d�r. Bunun elektronikle ne ilgisi var, sorusu akl�n�za gelebiri. �e�itli projelerde �al��an bir elektronik m�hendisi olarak, bunlar� Linux alt�nda da kullanmay� deneyebilirsiniz. GPL, ba�kalar�n�n fikirlerini edinme ve onlarla kendi g�r��lerinizi payla�maya olanak sa�lad��� i�in, daha �nce yaz�lm�� olan programlar� alabilir ve kendi projelerinizde kullanabilirsiniz. B�ylece, bir s�r� zaman kazanm�� olursunuz. Dolay�s�yla zaman�n�z� daha �ok donan�m tasar�m�na ay�rarak de�erlendirebilirsiniz. Linux ve a��k kaynak kodu toplulu�unda yer alan bir�ok program iyi belgelndirilmi� olup, programlar�n harika teknik destek servisleri vard�r. Program�n yazar�na bir ileti g�ndermeniz veya ilgili bir gruba �ye olman�z durumunda, herkes size yard�mc� olmaktan mutluluk duyacakt�r. Bunlar, Linux'u i�i i�in kullanmaktan elde edece�iniz avantajlardan sadece birka��d�r.

Baz� arkada�lar�m bunlar� inand�r�c� bulmayarak �unu s�ylediler: "Bildi�imiz �eyleri b�rak�p bu harika bilinmezli�e neden ge�elim ki?" Belkide hakl�d�rlar. Kim bilir? Ancak, denemeden bilemezsiniz, �yle de�il mi? �unu bir deneyelim ve neyle kar��la�aca��mza bir bakal�m, ne dersiniz?

Ne se�ilmelidir?

Elektronik bir alet yapmak isteyen herkes �ncelikle bir �ema ile i�e ba�lamaktad�r. Daha sonra bir bask� devre olu�turmakta ki, onun �zerine elektronik elemanlar� yerla�tirebilsin. Modern bilgisayarlar sayesinde, b�t�n bunlar� evimizde ��t�r �erez yiyerek yapabiliyoruz. Bunun i�in gerekli programlar� herkes biliyor. Bunlar : Protel, Pcad, OrCAD vs. Ancak, ev kullan�c�s� i�in bu programlar� sat�n almak �ok pahal�d�r.

�ans�m�z var ki, b�t�n bunlar� hi� para �demeden de yapmam�z� sa�layan bir program var. Program�n ad� EAGLE (Easily Applicable Grafical Layout Editor) d�r. Program Cadsoftusa (www.cadsoftusa.com) taraf�ndan geli�tirilmektedir. Ancak, bu yaz�l�m freeware (serbest�r�n) olup, GPL de�ildir. Program� Linux'ta baz� k�s�tlamalarla birlikte serbest olarak kullanabilirsiniz. Bunu i�in Cadsoftusa �al��anlar�na te�ekk�r ediyorum. K�s�tlama olarak, bask� devre 100 mm'ye 80 mm ve iki katmanl� olarak olu�turulabilmektedir. Buna kar��n, g�zel bask� devreleri yaratman�z olas�d�r. EAGLE'� birka� ayl�k bir kullan�mdan sonra �ok g�zel bir yaz�l�m oldu�unu s�yleyebilirim. K���kt�r ve di�er baz� programlar gibi �ok bellek kullanmamaktad�r. Mant���n� anlayabilmek i�in biraz zamana gereksiniminiz olabilir, ama bu o kadar da zor de�ildir. Program�n aray�z� a��k ve basittir. �zellikle k�t�phane y�neticisi (library manager) i�in te�ekk�r etmek istiyorum. �ok basit ve kullan��l�d�r.

EAGLE'�n yan� s�ra �niversitelerde ve sanayide kullan�lmakta olan programlar vard�r. Bunlardan biri �nl� Matlab (mathworks.com) dir. Bu program say�sal hesaplama, dsp ve sistem modellemede bir standartt�r. Program�n Linux i�in de s�r�m� olmas�na kar��n, �ok pahal�d�r. E�er, �ok paran�z yoksa, Scilab (scilabsoft.inria.fr) program�n� kullanabilirsiniz. Bu program i�in para �demeniz gerekmaktadir. �sterseniz program�n kaynak kodunu veya derlenmi� halini elde edebilirsiniz. Scilab, Matlab'�n yapt��� her�eyi yapabilmektedir. Komut yap�s� da Matlab'�nkine benzemektedir. Scilab X Pencere Sistemi i�in yaz�lm��t�r ve y�kleyebilmeniz i�in Tcl'e gereksiniminiz olacakt�r. Hatta Matlab'�n Simulink'ne benzer Scicos (www.scicos.org) ad�nda bir ara� kutusuna bile sahiptir.

Peki, mikroi�lemci programlama ve di�er konulardan ne haber? Bu da Linux'ta yap�labilir mi? Tabii ki! Linux, programlama dilleri konusda g�sterdi�i m�thi� destek ile �nl�d�r. Sevdi�iniz mikroi�lemci i�in programlar yaz�p derleyebilirsiniz. Pahal� derleyici ve di�er programlara art�k gereksiniminiz yoktur. E�er, bir�ok farkl� mikroi�lemcisi, EEPROM vs programlaman�z gerekiyorsa, size PonyProg (www.lancos.com/prog.html) �nerebilirim. Bununla ve uygun donan�mla PIC'ler, AVR'ler vs gibi farkl� EEPROM'lar� programlayabilirsiniz. Program X Pencere Sisteminde �al��makta olup, kullan��l� ve basittir.

E�er, sadece AVR programlamak istiyorsan�z, size SP12 �nerebilirim. Bu komut sat�r� olarak �al��an bir programlay�c�d�r ve donan�m programc�s�na uygun olan kullan�m� vard�r. Kullan�lmas� �ok basit ve kolayd�r. �niversitedeyken bir projede kullanm��t�m ve �ok da i�ime yaram��t�. AVR i�in tek seri programlay�c�s� bu de�ildir tabii ki. AVR i�in bir�ok iyi programlay�c� vard�r. AVR i�in C veya assambler dilinde programlar yazabilirsiniz. E�er, C dilini se�erseniz, AVR-GCC derleyicisini �nerebilirim. Birka� y�l �nce Guido Socher LF'de bir yaz� yazd�. O y�zden size bu yaz�y� okumay� �nermkle yetinece�im. Yaz� �ok g�zel.

PIC taraftarlar� i�in g�zel bir haberim var. Ben Debian GNU/Linux kullan�yorum ve bir g�n PIC ile ilgili ne t�r programlar var diye bakarken, birka� adet program buldum. �lki Picasm ad�nda ve PIC mikroi�lemcileri i�in bir assambler dilidir. �kincisinin ad� simulpic dir. Ad�ndan da anla��laca�� gibi bu bir PIC taklitcisidir (sim�lat�r�). Ge�mi�te hi� PIC mikroi�lemcisi kullanmad���mdan, bu programlar� hen�z denemedim. PIC programlay�c�lar� i�in Brian Lane taraf�ndan yaz�lm�� Picprg (www.brianlane.com) program�n� �nerebilirim.

Linux alt�ndaki programlama, elektronik ve benzer konulardan s�zetti�imize g�re ilgin� bir konudan s�zetmeden ge�emeyece�im. Yak�nlarda Linux embedded sistemler () ve ger�ek zamanl� (real time) i�letim sistemleri alan�na da girmi� durumdad�r. Baz� sanayi s�re�lerini izlemekte veya makinalar� denetlemekte kullan�lacak olan ger�ek zamanl� Linux i�letim sistemi konusunda ilgili iseniz, size RTLinux (www.fsmlabs.com) ve RTAI (www.rtai.org) �nerebilirim. Bunlar Linux i�in ger�ek zaman i�letim sistemi uzant�lar�d�r (extensions). �kiside GPL olup �ok g�zel belgelendirilmi�lerdir.

Sonu�

Bu, g�nl�k veya ileri seviye elektronik alan�nda kullan�labilecek serbest veya a��k kaynak kodlu programlar� tan�tan k�sa bir yaz�d�r. E�er, elektronik ile u�ra�may� d���n�yorsan�z, Linux'u denemelisiniz. G�rd���n�z gibi kullanabilece�iniz bir�ok program vard�r.

Son d�rt y�lda, �n�versitede ve evde Windows yerine kullanabilece�im serbest veya a��k kaynak kodlu programlar ara�t�rd�m. Sonunda Windows'ta kulland���m her�eyin kar��l���n� buldum. Hala iyi yaz�l�mlar ara�t�rmay� s�rd�r�yorum. Ancak, ge�mi�e g�re art�k i�ler Linux'ta �ok daha kolayd�r.

Referanslar

• Debian GNU/Linux
• Eagle software
• Scilab
• PonyProg programmer
• SP12 programmer
• Picprg programmer
• RTLinux web page
• RTAI web page
• AVR-GCC libc
• AVR Mikroi�lemcisini GCC ile programlamak

Bu yaz� i�in g�r�� bildiriminde bulunabilirsiniz

2003-12-24, generated by lfparser version 2.43