Convert to GutenPalm or to PalmDoc taraf�ndan Lee Wee Tiong Yazar hakk�nda: Lee Wee Tiong �al��malar�na halen Japonya Kyoto Universitesi'nde devam etmektedir. Linux kullanmaya bir y�l kadar �nce ba�lad� ve �u an Windows 98 ile birlikte Red-Hat 5.1'i birlikte kullan�yor, ��nk� Linux hala onun paralel porttan ba�l� taray�c�s�n� desteklemiyor. O da daha fazla �demek yerine bu yolu tercih ediyor... ��erik: Giri� Japonca �r�nlerin Kullan�m� Japonca Paketleri Y�klemek Sonu� Daha fazla bilgi i�in:

Linux'ta Japonca B�l�m 1

�eviri : Harun Soylu

�zet:

Bu makale Linux sisteminizi nas�l Japoncaya yetenekli yapabilece�iniz hakk�nda k�sa bir hat�rlatma yap�yor.

Giri�

Sisteminizi Japoncaya yetenekli yapabilmeniz i�in temelde kolay ve zor olmak �zere iki yol vard�r. Birincisi ve kolay olan� bir Japonca Linux i�letim sistemini bilgisayar�n�za y�klemektir. Bu yolu tercih ederseniz, Linux paketlerini y�kleme i�lemlerini tamamlad���n�z zaman, Japonca i�in gerekli olan yaz�l�m� da sisteminizde konumland�rm�� olursunuz. Bunula birlikte, zor y�ntemi de tercih edebilirsiniz. G�rsely�relerden Japonca kaynaklar� inceleyip, bilgisayar�n�za y�klemeli, derlemeli ve �al��t�rmal�s�n�z. Asl�nda bu yol, g�r�nd��� kadar zor de�ildir, ama daha �ok sizin yeteneklerinize ba�l�d�r. Bu konuya ileride de�inilecektir.

Sizlere ula�abilece�iniz bir �ok g�rsely�re kayna�� �nerebilirim, fakat bir �o�u sadece Japonca kaynaklard�r. Her ne kadar Japonca bilmeseniz bile, san�r�m anla��lmas� g�� sa�ma karakterler yerine internet taray�c�n�zda do�ru kullan�lm�� Japonca karakterler g�rmek istersiniz. Onun i�in, sizlere internet taray�c�n�z�n ayarlar�n�, �zellikle Netscape Communicator 4.x'in nas�l Japoncaya yetenekli hale getirebilece�ini a��klayaca��m.

1. Netscape internet taray�c�n�z� �al��t�r�n.
2. "Wiew" se�eneginden "Encoding" se�imini yap�n. Dil se�eneklerinin oldu�u bir liste ile kar��la�m�� olmal�s�n�z.
3. Japonca se�imini yap�n (Auto-Detect). Bu se�im �o�u Japonca web sayfalar�nda sorunsuzca �al��acakt�r. Fakat, sorunla kar��la�t���n�z zaman, di�er bir se�enek Japonca (Shift_JIS) veya Japonca (EUC-JP) tercih etmelisiniz.

Dahas�, Red Hat 5.1 ile birlikte gelen Netscape Communicator 4.05'i kullanmaktay�m ve sistemde Japonca Rahatl�kla �al��maktad�r.  

Japonca �r�nlerin Kullan�m�

Isim	Dil	Baz� Notlar
Plamo Linux	Japonca	Slackware tabanl�d�r. Japonca installer, Mule, TeX ve di�er Japonca Uygulamalar� mevcuttur. En son versiyonu 1.4'� buradan y�kleyebilirsiniz.. Tart��ma listesi mevcuttur.
Vine Linux	Japonca	Redhat 5.x tabanl�d�r. Japonca installer, PJE uygulamalar� ve ba��ms�z geli�tirilmi� Vine ara�lar� mevcuttur. En son versiyonu 1.0 beta 1'i buradan y�kleyebilirsiniz. Tart��ma listesi mevcuttur.
TurboLinux (Japanese)	Japonca	Kaynak adresin tamam� Ingilizce http://www.pht.com/products/index.html.
Linux MLD III	Japonca	Yeni Linux disk b�l�t� yaratmaya gerek yoktur.
Power Linux	Japonca	Macintosh ve Intel �r�nlerine uyumlu �al���r.

Dil kolonu g�rsely�relerdeki kayna��n dilini belirtmektedir. Kaynaklar�n hepsi tamamen Japoncad�r. Baz� �r�nler, �rnegin Plamo Linux ve Vine Linux, FTP ile "anonymous" giri�te �cretsiz y�klemelere izin vermektedir.

Plamo Linux 1.3'� y�klemeyi denedim ve TurboLinux 3.0-J beta5 ve sevinerek s�ylerim ki bunlar pek �ok gereksinimimi kar��lad�.  

Japonca Paketleri Y�klemek

�sim	Dil	Baz� Notlar
Project Japanese Extensions (PJE)	Japonca	En son versiyonu 0.1.5, Red Hat 4.2 ve Slackware 3.5 ile sorunsuz �al���r. Red Hat 5.x kullan�c�lar� kullanamazlar, bunun yerine 0.3 alfa kullanabilirsiniz, isminden de anla��ld��� gibi alfa kalitesindedir.Buradan Y�kleyebilirsiniz. Japonca ve Ingilizce dillerinde yaz�lm�� PJE-HOWTO d�k�manlar�n� okumay� unutmay�n. Benim tavsiyem herhangi bir y�kleme i�leminden �nce HOWTO d�k�nmanlar�n� okumal�s�n�z.
Japanese RPM Project (JRPM)	Japonca	Bu gruptaki Japonca yaz�l�mlar Redhat taraf�ndan geli�tirilmi� RPM paketlerini kullan�rlar. Redhat 4.2 ve 5.x sistemlerinin her ikisi i�in de gerekli olan yaz�l�m� i�erir. Buradan y�kleyebilirsiniz. i386 kolonu ikiye b�l�nm��t�r: �stteki Redhat 4.2 ve alttaki de 5.x i�in geli�tirilmi�tir.
Debian JP Project	Ingilizce/Japonca	e�er Debian GNU/Linux bir sistem kullan�yorsan�z, di�erlerinden daha �ansl�s�n�z. Bu grup taraf�ndan geli�tirilen yaz�l�m sisteminizi Japoncaya yetenekli hale getirmenizde daha kolayd�r.

Okumu� olduklar�n�zdan anla��ld��� gibi glibc-based tabanl� sistemler i�in geli�tirilmi� yaz�l�mlar daha azd�r. glibc-based sistemleri yani Slackware 3.5, S.u.S.E. 5.3 ve OpenLinux 1.3 Japoncaya yetenekli hale getirmede fazla zorluklarla kar��la�mazs�n�z. PJE taraf�ndan yaz�lm�� olan PJE-HOWTO d�k�manlar�, bu noktaya ayr�nt�l� olarak daha fazla inmeyece�im. libc-based Linux kullan�c�lar� PJE 0.1.5 kullan�m�nda daha �ansl�d�r. glibc-based Linux kullan�c�lar� (�rne�in Redhat 5.x), i�in baz� �neriler:

• PJE-0.3 alfa versiyonunu kullanmaya �al���n.
• JRPM taraf�ndan haz�rlanm�� RPMs y�kleyin.
• kaynak kodunu derleyin.
• baz� sistemlerdeki glibc , mesela Redhat 5.2, Japoncay� sorunsuzca �al��t�ramaz, o y�zden sisteminizde libwcsmbs ve wcsmbs-locale de y�klemi� olmal�s�n�z.

Sonu�

Bu makale "Japoncaya yetenekli Linux" hakk�ndaki ilk �al��mamd�r. Makalenin ikinci b�l�m�nde ne anlatmam gerekti�i konusunda hen�z karar vermedim. Belki, yaz�l�mlar�n glibc-based sistemler �zerinde �al��mas�yla ilgili olabilir. Bu konuyla ilgili daha �ok kaynak olmal�d�r.  

Daha fazla bilgi i�in:

• Japon Linux Kullan�c�lar� Grubu http://www.linux.or.jp/ (Ana sayfa ingilizcedir).
• Tokyo Linux Kullan�c�lar� Grubu http://tlug.linux.or.jp/ (Ingilizce).
• Plamo Linux 1.3 Sayfas� http://www.gihyo.co.jp/SD/plamo/index.html (Japonca).
• Linux'ta Japoncaya Yeteneki Netscape http://kichijoji.mech.tuat.ac.jp/~rob/NetscapeV.html (Ingilizce).
• USENET: fj.os.linux ve japon.bilgisayar.linux (Genelde Japonca fakat, Ingilizce haberlere ula��labilir).
• Ken Lunde, Understanding Japanese Information Processing, O'Reilly & Associates, 1993.

Bu kaynaklar burada ve yaz�mda bahsetmi� oldu�um kaynaklard�r.

2001-05-16, generated by lfparser version 2.9